Bão là hiện tượng áp thấp nhiệt đới, thường di chuyển ở biển Thái Bình Dương xung quanh khu vực Đông Á, mang theo gió mạnh và mưa lớn. Hàng năm từ tháng 7 đến tháng 9, bão thường tiếp cận hoặc đổ bộ vào quần đảo Nhật Bản.    Mưa lớn và gió mạnh do bão gây ra thường khiến nước sông dâng cao, lở đất, gây mất điện hoặc mất nước. Trong năm 2018, đã có tới 29 cơn bão hình thành, trong đó có 21 cơn bão đã tiếp cận hoặc đổ bộ vào Nhật Bản, con số này cao sơn mức trung bình hàng năm. Bão gây thiệt hại nặng nề, khiến nhiều người chết và bị thương.    Ngày 9/9 năm nay, cơn bão số 15 đổ bộ vào Nhật Bản gây ra thiệt hại quy mô lớn tại tỉnh Chiba. Hiện tại đây, tình trạng mất điện vẫn diễn ra.    Có dịp nói chuyện với một người bạn hiểu biết nhiều về thông tin dự báo thời tiết, tôi nói “Ở Nhật nhiều bão ghê. Nghe tin tức thấy họ nói nào là ‘cơn bão số 15’, hoặc ‘cơn bão số 20’… Ở Việt Nam mình hình như không nhiều thế nhỉ?”. Nghe vậy bạn tôi cười và bảo “Ấy, không phải thế. Chẳng qua cách tính số cơn bão ở Việt Nam khác thôi!”. Ơ, thế khác nhau ư? Khác thế nào nhỉ?    Thế là bạn tôi cho biết như sau. Sở dĩ ở Nhật nghe thấy số cơn bão nhiều là do Nhật Bản tính tất cả mọi cơn bão hình thành trong khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương, không kể là cơn bão đó có tiếp cận hoặc đổ bộ vào Nhật Bản hay không. Nhật Bản đếm số cơn bão bắt đầu từ tháng 1 hàng năm trở đi, khi cơn bão số 1 hình thành cho tới khi hết năm. Trong khi đó ở Việt Nam chỉ tính những cơn bão tiếp cận vào khu vực Biển Nam Trung Hoa (tức Biển Đông). Vì thế khi mà ở Nhật Bản, người ta đưa tin rằng “Cơn bão số 20 đang đến gần Nhật Bản” thì có khả năng ở Việt Nam, đó mới chỉ là “cơn bão số 2” mà thôi. 　Nghe bạn nói, tôi mới ngỡ ngàng và thầm nghĩ từ nay trở đi, nếu có điều kiện mình muốn tìm hiểu thêm nhiều về thông tin thời tiết cũng như cách đếm số cơn bão, cách đặt tên bão nữa.

Tại Niigata, các bạn trẻ người Việt thường vui vẻ tụ họp, đi tham quan, học nấu ăn hay cùng nhau ăn uống. Các bạn trẻ này là thành viên “Hội người Việt tại Niigata”. Từng tham gia một chuyến tham quan ngắn của hội nên trong bài viết này, tôi sẽ chia sẻ lại với các bạn trải nghiệm của mình. Hội người Việt tại Niigata Tại thành phố Niigata, tôi đã phỏng vấn chị Phạm Phương Linh (26 tuổi), hiện đang điều hành công ty sau khi tốt nghiệp cao học tại Niigata. Thời du học, chị Linh đã cùng bạn bè lập ra “Hội người Việt ở Niigata”, tổ chức rất nhiều sự kiện như Tết Nguyên đán hay lớp dạy nấu ăn mà người Nhật cũng có thể tham gia. Sau hôm phỏng vấn, các thành viên hội tổ chức cùng nhau lái xe đi du lịch nên tôi cũng được tham gia chuyến đi này. Các thành viên đa dạng Buổi sáng, chúng tôi tập trung tại ga JR Uchino cách ga JR Niigata hơn 20 phút. Chúng tôi khởi hành trên 3 chiếc xe riêng, dọc đường có thêm một xe nữa nhập hội. Có 15 người tham gia chuyến đi, một trong số đó là người Philippines. Trong đoàn có tôi và một người nữa là người Nhật. Thành phần tham gia đoàn gồm có: ・Nhân viên công ty (cựu du học sinh, mới đi làm năm đầu tiên) ・ Kỹ sư (năm thứ 2 tại Nhật Bản) ・ Người có tư cách lưu trú kỹ năng đặc định (cựu thực tập sinh kỹ năng) ・ Học sinh trường senmon ・ Sinh viên đại học ・ Bác sĩ mới sang Nhật để du học Từ ga Uchino đến Teradomari Tôi ngồi xe của anh Tiến (29 tuổi), đang làm việc tại nghiệp đoàn (đoàn thể quản lý) có thực tập sinh kỹ năng. Anh Tiến giỏi tiếng Nhật, còn bạn kỹ sư tên là Giang đi cùng xe với tôi cũng cố gắng hết sức để trò chuyện với tôi bằng tiếng Nhật. Nơi đầu tiên chúng tôi đến là “Khu phố chợ cá Teradomari” ở thành phố Nagaoka, tỉnh Niigata. Trên đường đến đó, khi dọc theo bờ biển, tôi nhìn thấy được đảo Sadoga ngoài khởi. Khu phố chợ cá Chúng tôi đã đến “Khu phố chợ cá”. Ở đây tập trung khoảng mười mấy cửa hàng bán hải sản và đồ ăn, trông như các quán hàng dựng lên vào dịp lễ hội. Có thể mang đồ ăn mua tại đây ra ghế băng và ghế ngồi ngoài trời để ăn. Hôm đó là một ngày thứ Bảy cuối tháng 11. Khoảng thời gian đó, dịch COVID-19 đã lắng xuống nên khu chợ rất náo nhiệt. Nào là cá, mực, tôm, gà nướng... Tôi phân vân chẳng biết nên mua gì. Súp miso cua giá 200 yên! Tụ tập trên vỉa hè để ăn bữa chính và đồ tráng miệng. Khu chợ này giá cả nhìn chung là rẻ, và ngay cả lựa chọn đồ thôi cũng đã rất vui. Mọi người trong nhóm chọn mua món mình thích, từ sushi, sò điệp, gà nướng, đồ chiên cho đến kem và cùng nhau ăn trưa rất vui vẻ. Đến đền Yahiko Khi đã no bụng, chúng tôi đến điểm dừng chân tiếp theo là đền Yahiko (làng Yahiko, tỉnh Niigata). Theo ý của chị Linh là “để giao lưu được với nhiều người”, lần này, tôi ngồi xe của chị Giang, nhân viên công ty. Sau khi tốt nghiệp Đại học Quốc gia Hà Nội, chị Giang đi du học tại một trường đại học ở Tokyo và hiện nay đang làm việc tại một công ty sản xuất bánh kẹo. Chị Giang (trái) và chị Linh (tại đền Yahiko) Chúng tôi đến đền Yahiko. Đây là ngôi đền có nhiều người đến viếng nhất Niigata. Ngôi đền nằm giữa rừng cây xanh, tạo cảm giác rất linh thiêng. Chụp ảnh kỉ niệm trước cổng Torii "Bánh gấu trúc trắng nướng" Có nhiều cửa hàng ở quảng trường trước cửa công viên Chúng tôi đi sang “Công viên Yahiko”, một điểm ngắm lá thu nổi tiếng cách Đền Yahiko 10 phút đi bộ. Trước khi vào công viên, chúng tôi nghỉ chân ở quảng trường cạnh đó. Gần đó còn có một quán bán "Bánh gấu trúc trắng nướng", bên trong có nhân zunda (các loại đậu như đậu nành edamame, đậu răng ngựa soramame… nghiền nhỏ). Nghe nói rằng loại bánh này đã giành giải quán quân trên "Bảng xếp hạng đồ ăn nhẹ địa phương toàn Nhật Bản lần thứ 1". "Bánh gấu trúc trắng nướng" mà tôi mua đương nhiên là một chú gấu trúc trắng rồi. Nó dễ thương đến mức tôi chẳng nỡ ăn. Khi ăn thử sẽ thấy lớp vỏ làm từ bột gạo dai dai, tạo cảm giác ngon miệng, còn nhân "zunda" bên trong cũng rất tuyệt! Công viên Yahiko Trong Công viên Yahiko có cả dãy hàng quán đón du khách đến ngắm lá thu. Nhưng lá thu ở đây dường như đã vào độ đẹp nhất cách đó 1 tuần, nên thời điểm chúng tôi đến lá gần như đã héo hoặc rụng mất. Tuy nhiên, chúng tôi trêu đùa nhau, rồi tươi cười chụp ảnh kỷ niệm. Vì có thể giao lưu được như thế nên mọi người đều không cảm thấy thất vọng. Một chút lá thu thật đẹp còn sót lại. Cửa hàng rượu sake Chúng tôi chia tay nhau tại Công viên Yahiko. Những người có thời gian thì đi tiếp đến ga JR Niigata trên 3 xe ô tô. Ponshukan Có một cửa hàng lớn tên là "Ponshukan" bên trong ga Niigata. "Ponshu" có nghĩa là rượu sake. Tại đây bán rất nhiều rượu sake, đồ ngọt và thực phẩm làm từ sake. Tại Ponshukan, bạn có thể nếm thử 5 loại rượu sake với giá 500 yên. Có khoảng 100 loại để khách nếm thử. Ba phụ nữ người Việt cũng uống thử, nhưng có vẻ không hợp khẩu vị cho lắm. Bữa tối Cuối cùng, 11 người còn lại trong đoàn cùng nhau dùng bữa tối. Chúng tôi uống vừa phải và trò chuyện rất nhiều. Tôi đã có hẳn một ngày ở cùng các thành viên Hội người Việt ở Niigata. Mọi người đều vô cùng thân thiện. Tất cả những ai ở Niigata, những ai có kế hoạch đi Niigata, nếu thấy trên trang Facebook của hội có sự kiện nào mà bạn quan tâm, hãy thử liên hệ với họ xem sao nhé. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Hội người Việt Nam tại Niigata (Facebook)

     Gần đây, chắc hẳn các bạn đã nhiều lần bắt gặp chữ “5G". 5G tiếng Nhật đọc là 「ファイブジー」(faibujii), là tiêu chuẩn mạng viễn thông thế hệ tiếp theo, thế hệ thứ 5. Đây là tiêu chuẩn mạng viễn thông truyền thông tin tốc độ siêu cao, những bộ phim dài 2 tiếng đồng hồ mà mạng 4G hiện nay nhiều người đang dùng phải mất 5 phút để tải về thì mạng 5G chỉ mất 3 giây. Để dùng được mạng viễn thông thế hệ mới này thì phải mua điện thoại thông minh dùng được mạng 5G. Từ tháng 3 năm nay, các hãng điện thoại di động lớn tại Nhật cũng bắt đầu cung cấp dịch vụ dành cho người dùng cá nhân và bán thiết bị đầu cuối. Mùa Thu năm nay, công ty Google của Mỹ sẽ bán điện thoại thông minh thế hệ mới sử dụng được mạng 5G. Công ty Apple của Mỹ dự kiến cũng sẽ bắt đầu bán điện thoại iPhone sử dụng được mạng 5G từ khoảng tháng 10 này, khiến việc mạng 5G đồng loạt trở nên phổ cập là hoàn toàn khả thi. Mạng 5G ngoài tốc độ siêu cao còn có “độ trễ siêu thấp” với khả năng truyền tin không bị lag nên có đặc trưng là xử lý được nhiều thiết bị kết nối đồng thời. Nhờ đó, cùng một thời điểm, mạng này có thể kết nối Internet rất nhiều thiết bị đầu cuối và máy móc. Vì vậy, mạng 5G trở thành nền tảng cho “IoT" (Internet vạn vật) kết nối Internet tất cả các thiết bị bao gồm cả đồ điện gia dụng. Tận dụng các tính năng trên, nhà mạng Softbank đã bắt đầu cung cấp hàng loạt các dịch vụ mới phong phú, cải tiến sâu rộng trải nghiệm nghe nhìn trên điện thoại thông minh. Sau đây, chúng tôi sẽ giới thiệu một số trong các dịch vụ này. Hiển thị ảnh ảo của thần tượng để chụp hình đôi Hiển thị ảnh ảo của thần tượng để chụp hình đôi ◇ “AR SQUARE": Sử dụng công nghệ AR (thực tế ảo tăng cường) để phóng to, thu nhỏ, xoay hình nhân vật để thưởng thức. Qua camera trên điện thoại, người dùng có thể cho hiển thị hình ảnh thần tượng của mình và chụp ảnh hoặc quay phim cùng khung hình với thần tượng (Ảnh minh hoạ). ◇ “VR SQUARE": Khi đeo kính VR (thực tế ảo), người dùng có thể xem hoà nhạc trực tiếp hay thể thao dưới dạng 3D. Tại hiện trường có nhiều camera được bố trí để quay chụp, nhờ vậy, người dùng có thể dùng điện thoại thông minh để tự do thay đổi góc nhìn và thưởng thức như đang ngồi trên ghế VIP. ◇ “FR SQUARE": Trên màn hình điện thoại, người dùng có thể chọn (tối đa) 3 nhân vật mình yêu thích trong nhóm nhạc đang biểu diễn và cài đặt để khi xem chỉ hiển thị các nhân vật đã chọn. Màn hình điện thoại sẽ hiện hình ảnh như các nhân vật đó là nhân vật chính. ◇ “GAME SQUARE”: Chơi được ngay trên điện thoại các trò chơi máy tính đòi hỏi khả năng xử lý dữ liệu cao. 《Các thông tin chuyên sâu hơn》 Tiêu chuẩn hệ thống viễn thông di động thường khoảng 10 năm lại được đổi mới một lần. Tính năng và độ tiện dụng của điện thoại cũng theo đó mà phát triển. 5G là tiêu chuẩn thế hệ thứ 5. Mạng viễn thông analog thời những năm 1980 là thế hệ đầu tiên, với điện thoại gắn trên xe ô tô và điện thoại khoác vai. Ở thế hệ thứ 2, mạng viễn thông được số hoá, với trọng tâm là truyền tải âm thanh, điện thoại di động được phổ cập đến người dùng cá nhân, người dùng có thể gửi tin nhắn và gửi mail qua điện thoại. Với mạng 3G, người dùng có thể dùng điện thoại di động để kết nối mạng Internet, còn với mạng 4G sử dụng được bằng hầu hết điện thoại thông minh hiện nay, các dịch vụ như truyền hình ảnh động đã chính thức được cung cấp Như đã trình bày ở phần trên, mạng 5G có thể truyền thông tin với tốc độ siêu cao, nhờ “độ trễ siêu thấp" nên có thể kết nối đồng thời rất nhiều thiết bị. Hiện nay, người ta kì vọng các đặc tính này của mạng 5G sẽ được ứng dụng triệt để vào hạ tầng xã hội như cải thiện việc vận chuyển hàng bằng máy móc điều khiển tự động, khám chữa bệnh từ xa trong tình trạng khẩn cấp, giải quyết các vấn đề thiếu hụt lao động hay già hoá dân số bằng máy móc nông nghiệp không người lái… Thời đại vận hành máy cấy lúa tự lái bằng điện thoại thông minh đang đến gần Ⓒ Báo Mainichi Thời đại vận hành máy cấy lúa tự lái bằng điện thoại thông minh đang đến gần Ⓒ Báo Mainichi

     Các bạn đã từng nhờ cậy việc gì ở KOBAN của Nhật bao giờ chưa? KOBAN là để chỉ chỗ làm việc của cảnh sát, nhưng so với đồn công an ở Việt Nam thì về cảm giác vẫn có những khác biệt nhỏ phải không nhỉ. Lần này, chúng tôi xin được giới thiệu về KOBAN, niềm hãnh diện với thế giới của Nhật Bản. Trải nghiệm của một phụ nữ người Việt Dưới đây là câu chuyện tôi ghi chép lại từ lời kể của một người bạn. Câu chuyện kể về lần con gái nhỏ của chị bị thương ngoài phố hồi gia đình chị mới sang Nhật. Tôi từng một lần được giúp đỡ của KOBAN. Một buổi cuối tuần hồi mới sang Nhật, gia đình 4 người chúng tôi cùng nhau đi mua sắm đồ dùng sinh hoạt thiết yếu. Mới sang, rất nhiều thứ phải mua nên hôm đó chúng tôi mua đồ đến gần 11 giờ đêm mới xong, đồ đạc rất nhiều thứ cồng kềnh lỉnh kỉnh. Cả chồng tôi và tôi đều hai tay đầy ắp đồ đạc nên chúng tôi phải nhờ cậu con trai 8 tuổi đẩy giúp xe đẩy mà con gái nhỏ đang ngồi. Không may, xe đẩy vấp vào gờ đường và lật úp khiến con gái tôi ngã sấp xuống đường, dưới cằm con bé có một vết rách máu chảy đầm đìa.      Vì là đêm khuya, các bệnh viện bình thường đều đã đóng cửa và chỉ nhận các ca cấp cứu. Chúng tôi gọi taxi định nhờ đưa đến bệnh viện gần nhất nhận cấp cứu, nhưng khi nhìn thấy con gái tôi máu tuôn xối xả, tài xế taxi đã từ chối không chịu chở. Đang lúc hoảng hốt không biết phải làm sao, tôi bỗng chợt nhớ đến KOBAN. Từng nghe nói rằng “nhân viên cảnh sát ở KOBAN luôn sẵn sàng giúp đỡ người dân gặp khó khăn” nên tôi nghĩ “đến đó hỏi thăm có khi lại được trợ giúp cũng nên”. Cũng chẳng còn nơi nào để nhờ vả, tôi thử đi đến KOBAN.      Quả đúng như lời đồn, khi chúng tôi tới nơi, các anh cảnh sát tỏ ra rất lo lắng cho tình hình con gái tôi và còn gọi giúp luôn cả xe cứu thương. Chúng tôi chờ xe cứu thương ngay tại KOBAN và sau đó cả nhà cùng lên xe đi tới bệnh viện. May sao, vết thương con gái tôi không nặng và mọi chuyện cuối cùng cũng êm xuôi. Đó cũng là lần đầu tiên tôi ngồi trên xe cứu thương và câu chuyện đêm hôm đó trở thành kỉ niệm rất khó quên trong cuộc sống của chúng tôi nơi đất khách quê người. Nhiệm vụ của KOBAN Ngoài những công việc thường lệ của cảnh sát như xử lý vấn đề liên quan đến vụ án, tai nạn, tuần tra khu vực xung quanh, nhiệm vụ của cảnh sát tại KOBAN còn bao gồm rất nhiều việc khác như chỉ đường, tiếp nhận thông tin đồ thất lạc, các hoạt động bảo vệ trẻ em đến trường, điều phối giao thông, đi thăm hỏi nhà người cao tuổi v.v… Một đặc trưng về văn hoá vẫn được ca ngợi ở Nhật Bản là “rất dễ tìm lại được đồ đánh rơi". Tôi cho rằng một phần lý do khiến văn hoá này được hình thành là do ở Nhật Bản đâu đâu cũng có KOBAN. Một trong những đồ vật nếu làm rơi sẽ rất phiền phức là ví tiền. Theo trung tâm quản lý đồ thất lạc của Cục cảnh sát, trong năm 2018, tổng số tiền mặt bị đánh rơi được đưa đến KOBAN hoặc sở cảnh sát trong nội đô Tokyo lên tới khoảng 3,8 tỷ yên. Trong đó, số trả lại được cho người đánh mất là khoảng 2,8 tỷ yên, tức là hơn 70%. Có lẽ, do từ trước đến nay, khi còn nhỏ, người Nhật đã được dạy rằng “nhặt được của rơi phải đưa đến KOBAN", với tính cách nghiêm chỉnh của người dân, lại thêm KOBAN có mặt ở khắp nơi trên cả nước nên ở Nhật rất dễ tìm lại được đồ thất lạc. Tôi tin rằng Nhật Bản là đất nước mà không chỉ người Nhật mà cả người nước ngoài cũng thấy việc báo cáo và tìm đồ thất lạc là rất dễ dàng. “Hệ thống KOBAN" vươn ra khắp thế giới Hệ thống KOBAN của Nhật Bản đã vươn ra khắp thế giới, có nước còn dùng nguyên biển hiệu ghi chữ KOBAN. Singapore là quốc gia đầu tiên ở châu Á quan tâm đến hệ thống KOBAN và đã triển khai hệ thống này từ năm 1983. Indonesia thì bắt đầu triển khai từ năm 2004, ở Campuchia cũng có KOBAN. Các nước Mỹ Latin như Brazil, Honduras và El Salvador đã triển khai hệ thống KOBAN, trong đó Brazil là nơi hệ thống này mang lại hiệu quả ấn tượng. Ở Brazil, hệ thống KOBAN bắt đầu được triển khai từ năm 1997 trên cơ sở tham khảo mô hình của Nhật Bản. Năm 2005, theo đề nghị của Chính phủ Brazil, Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) đã cử chuyên gia đến bang San Paolo và bắt đầu triển khai “Dự án Hoạt động cảnh sát khu vực". Mục đích của dự án là để ổn định “Hệ thống KOBAN” nhằm bảo vệ sự yên ổn và an toàn cho khu vực dựa trên các điểm KOBAN. Hiện nay, ở đây đã có hơn 270 KOBAN được thiết lập. Kết quả là trong khu vực địa phận quản lý của một KOBAN nọ, so với tình hình khoảng 10 năm trước, số lượng các vụ phạm tội đã giảm xuống còn dưới 1/15. Hiệu quả của việc thiết lập các KOBAN gồm có: Một là, sự hiện diện thường xuyên và cận kề của cảnh sát đã ngăn chặn tình trạng phạm tội; Hai là, sự hiện diện thường xuyên và gần gũi trong khu vực khiến lòng tin của người dân dành cho cảnh sát tăng lên v.v… Có thể nói rằng các lợi ích này của KOBAN được phát huy và đã khiến hình thành các chách suy nghĩ: không phải là xảy ra vụ án hay tai nạn rồi mới xử lý mà “phòng ngừa trước khi xảy ra”. Để KOBAN trở nên tiện lợi hơn nữa Hiện nay KOBAN đang phấn đấu để tạo nên sự gần gũi, thân thiện hơn nữa với mọi người dân trong khu vực. Quanh tôi có rất nhiều người từng được KOBAN giúp đỡ. Tuy nhiên, đối với người nước ngoài chúng ta, luôn tồn tại một sự lo lắng về “rào cản ngôn ngữ". Để đáp ứng nhu cầu này, cảnh sát Nhật Bản đang nỗ lực để có thể làm việc được cả bằng tiếng nước ngoài. Các biện pháp đang được thực hiện gồm có: bố trí nhân viên cảnh sát biết ngoại ngữ hoặc người phiên dịch ở những nơi người nước ngoài đến nhiều như các điểm du lịch hay điểm giao thông quan trọng trên toàn quốc để có thể giao tiếp suôn sẻ với người nước ngoài. Hiện nay, Cục cảnh sát đang thực hiện thí điểm bố trí ít nhất 1 nhân viên cảnh sát biết ngoại ngữ thường trực ở KOBAN Kabukicho (sở cảnh sát Shinjuku) và KOBAN Shibuya Ekimae (sở cảnh sát Shibuya). Sở cảnh sát Osaka thì hiện đang áp dụng mô hình KOBAN sử dụng được tiếng nước ngoài tại KOBAN Terminal trong Sân bay Quốc tế Kansai bằng cách bố trí người phiên dịch tiếng Anh có mặt 24/24 giờ. Ngoài ra, những năm gần đây, trường đào tạo cảnh sát cũng tổ chức các khoá học ngoại ngữ cho học viên, trong đó có cả tiếng Việt.

Khi bắt đầu làm việc ở Nhật, bạn sẽ nhận ra một số cách dùng tiếng Nhật khác với những gì bạn đã được học trong sách vở đấy! Thứ khiến mình bị bất ngờ đầu tiên là “ngôn ngữ chào hỏi”. Một hôm, mình làm thêm từ sáng ở một nhà hàng và đã gặp một chuyện như thế này. Bạn đồng nghiệp người Nhật đến làm vào buổi chiều nhưng khi đó bạn ấy lại chào là “おはようございます”. Mình thấy hơi lăn tăn, buổi chiều mà cũng có thể chào là “おはよう” hay lịch sự hơn là “おはようございます” à? Người Nhật dùng thì chắc là có thể dùng như vậy, tuy nhiên mình vẫn muốn biết rõ nguồn gốc và cách sử dụng đúng nên mình đã ngập ngừng thử hỏi những người xung quanh. １. Ngôn ngữ chào hỏi trong công ty Dù là buổi chiều cùng chào “おはようございます” Như các bạn đã biết, “おはようございます” là câu chào vào buổi sáng. Nhưng ở một số nơi làm việc, vào buổi chiều, khi gặp đối phương lần đầu tiên, họ cũng chào là “おはようございます”. Đặc biệt là những nhà hàng, quán ăn hay các nơi có liên quan tới nghệ thuật, dù đã tối khuya thì họ cũng có thói quen chào như vậy. Hơn nữa, ngày càng nhiều các bạn trẻ hay các bạn sinh viên hiện nay cất tiếng chào là “おはようございます” với người mình gặp lần đầu vào buổi chiều. Điều này có thể là vì các bạn sinh viên làm thêm tại các nhà hàng, quán ăn v.v. đã bị “ngấm” cách chào của nơi làm thêm nên đã đem cách chào đó vào trường đại học cũng như trường chuyên môn v.v. Thông thường, vào buổi chiều mọi người sẽ chào “こんにちは” nhưng đối với những người thân thiết hay những người ngày nào mình cũng gặp, nếu chào là “こんにちは” thì sẽ có cảm giác xa cách nên hơi khó sử dụng. Vì vậy, thay vào đó, cách chào được sử dụng phổ biến là “お疲れさま”, một số nơi thì chào là “おはよう（ございます）”. Đối với bạn bè, mình có thể chào là “おはよう”, nhưng đối với khách hàng hoặc người lớn tuổi hơn, mình phải chào một cách lịch sự là “おはようございます”. Tuy nhiên, nhiều công ty sử dụng "おはようございます" vào buổi sáng và "お疲れさまです" khi bạn gặp nhau lần đầu tiên vào buổi chiều. Các bạn hãy quan sát thói quen chào hỏi tại nơi làm việc nhé. Lời chào vạn năng “お疲れさまです” Có một lời chào vạn năng để giữ vững các mối quan hệ trong đời sống, đó chính là “お疲れさまです（でした）” (bạn đã vất vả rồi). Câu chào này được xếp ngang hàng với những câu như “ありがとうございます” (cảm ơn), “すみません” (xin lỗi) v.v., đây là một trong những lời chào tạo nên mối quan hệ tốt tại nơi làm việc ở Nhật. Tại nơi làm việc, những người ở lại sẽ nói với người về trước là “お疲れさまでした”. Còn bản thân người về trước sẽ nói “お疲れさまでした” hoặc “お先に失礼します” (tôi xin phép về trước). “お疲れさまです” còn có thể sử dụng để nói với sempai (tiền bối), đồng nghiệp khi họ từ bên ngoài về văn phòng, hoặc nói với người mình gặp lần đầu tiên vào buổi chiều. Nếu bạn làm việc bên ngoài công ty vào buổi sáng, sau đó về công ty làm việc vào buổi chiều thì bạn sẽ chào những người trong công ty là “お疲れさまです”. Khi đó những người nhận được lời chào đó cũng sẽ chào lại là “お疲れさまです”. Với những đồng nghiệp thân thiết hoặc kohai (hậu bối), bạn cũng có thể chào ngắn gọn là “お疲れさま”. Không chào là “ご苦労さま” với người trên Có một hôm, sau thi kết thúc công việc và định ra về, mình được sếp chào là “ご苦労さまです” (bạn đã vất vả rồi). Vậy thì “ご苦労さまです” và “お疲れさまです” khác nhau như thế nào nhỉ? Theo nguyên tắc, “ご苦労さまです” không dùng với người trên. Lời chào này thường được người trên (sếp) chào người dưới (nhân viên). Nếu bạn được sếp chào như vậy thì không có vấn đề gì, nhưng bạn đừng chào lại sếp là “ご苦労さまでした” nhé. Ngược lại, “お疲れさまです” có thể dùng để chào cả người ngang hàng mình và người trên. Đối với người trên, nếu bạn chào là “お疲れさまでございます” thì càng lịch sự hơn. ２. Những câu chào hỏi đối với đối tác Cách nói お世話になっております “お世話になっております” là một lời chào được coi như tiêu chuẩn đối với các bên là đối tác kinh doanh. Bạn sẽ thường nghe thấy cách nói này khi bắt đầu một công việc hoặc dự án. Bạn cũng có thể đã từng nghe thấy cụm từ “お世話になります”. Vậy, sự khác biệt giữa hai cách nói này là gì? “お世話になっております” thể hiện lòng biết ơn vì đã "tiếp tục giúp đỡ" chẳng hạn như khi có một giao dịch "đã được giúp đỡ" và “お世話になります”để nói về các giao dịch và mối quan hệ sẽ tới "trong tương lai". Nó được sử dụng để truyền đạt kỳ vọng và lòng biết ơn với đối tác. Ngoài ra, “お世話になっております” và “お世話になります” không chỉ được dùng khi gặp trực tiếp, mà còn được dùng khi gọi điện thoại hoặc gửi email. ３. Cách diễn đạt thường thấy trong email 何卒（なにとぞ）よろしくお願いいたします Khi gửi email cho một đối tác kinh doanh, chúng ta thường sử dụng một câu chào như "いつもお世話になっております" ở đầu câu và một câu nói như "引き続きよろしくお願いいたします" ở cuối câu. Có lần mình đã thấy một email từ một đối tác kinh doanh có ghi là “何卒よろしくお願い申し上げます”. Ơ, "何卒よろしくお願い申し上げます" có nghĩa là gì? Từ này được sử dụng để nhấn mạnh ý nghĩa. Nó có nghĩa tương tự với từ "どうか", nhưng "何卒お願いいたします" phù hợp là một từ dùng trong kinh doanh hơn là "どうかお願いいたします". Ý nghĩa của "よろしくお願いいたします" là vậy nhưng nếu bạn muốn đưa ra một yêu cầu mạnh mẽ, hãy thêm "何卒" vào trước nó. Nhân tiện thì, "よろしくお願いいたします" là một cách diễn đạt lịch sự hơn "よろしくお願いします" đấy. Và cách nói "よろしくお願い申し上げます" là cách nói lịch sự nhất trong tất cả. "申し上げます" là một cách diễn đạt khiêm tốn, đưa cái tôi thấp xuống so với đối phương (khiêm nhường ngữ). ４. Những từ dùng trong giao tiếp qua điện thoại với đối tác Nếu được hỏi điều băn khoăn nhất khi lần đầu tiên làm việc tại Nhật Bản là gì, với mình chính là việc "nhận liên lạc từ đối tác qua điện thoại". Mình lo lắng về việc sử dụng các kính ngữ khác nhau và thường không biết chính xác tên và yêu cầu của đối tác kinh doanh là gì. Ngoài ra, có khi xảy ra những sự nhầm lẫn lên đến đỉnh điểm bởi vì mình không biết sự khác biệt giữa cuộc gọi cần được chuyển tiếp cho người trong công ty và những cuộc gọi chỉ bán hàng quảng cáo. Bạn có thể sử dụng các cụm từ “承知しました” hay “承知いたしました”, “かしこまりました” trong khi trả lời các cuộc gọi điện thoại này. Cả hai đều là cách diễn đạt lịch sự để diễn đạt bạn "đã hiểu" và "đã rõ vấn đề" đối với những giải thích và yêu cầu của đối phương. Tuy nhiên, thay vì tiếp tục trả lời những từ tương tự như かしこまりました lặp lại mọi lúc, hãy thử trả lời bằng cách dùng khác đi các từ hay dùng nhiều như “かしこまりました” hay “承知いたしました”. Từ đó, có thể phát triển cách nói tiếng Nhật kinh doanh một cách tự nhiên hơn. Lần này, mình đã giới thiệu các từ chào hỏi được sử dụng trong các tình huống công việc khác nhau. Hãy quan sát cách những người Nhật xung quanh bạn sử dụng những lời chào bạn và đặc biệt, hãy chú ý họ dùng những từ này "với ai", "khi nào" và "trong tình huống nào" nhé!

Từ trước khi xảy ra đại dịch COVID-19, ở Nhật Bản đã có rất nhiều người đeo khẩu trang từ khoảng nửa cuối tháng 2 đến nửa đầu tháng 5 hằng năm. Đây là biện pháp để chống chọi với chứng “kafunsho” (dị ứng phấn hoa), là triệu chứng dị ứng nặng xảy ra khi niêm mạc mắt, mũi phản ứng với phấn hoa mà rất nhiều người ở Nhật mắc phải. Chính bản thân tôi khi sang Nhật cũng bị mắc chứng kafunsho này. Sau đây, tôi xin được chia sẻ lại trải nghiệm của mình với kafunsho và các biện pháp để đối phó. “Kafunsho” là gì? ⬤ Triệu chứng của kafunsho Các triệu chứng đặc trưng của “kafunsho” là ngứa mũi, ngứa mắt, hắt hơi nhiều lần, ngoài ra, có thể kèm theo các triệu chứng như sổ mũi, nghẹt mũi, nhức đầu. Hai loại cây đặc biệt dễ gây ra kafunsho là sugi (tuyết tùng) và hinoki (bách xoắn). Hai loại cây này được trồng rất nhiều ở các vùng núi ở Nhật Bản. Trong khoảng thời gian từ tháng 2 đến tháng 5, nếu gặp phải những triệu chứng sau đây thì đáng tiếc thay, có thể nói là bạn đã bị mắc chứng kafunsho hoặc sau này có khả năng cao sẽ bị kafunsho: - Ngứa mũi và thường xuyên hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi - Ngứa mắt - Ngứa rát họng - Nhức đầu, chóng mặt ⬤ Người Việt như tôi cũng bị kafunsho Qua xét nghiệm máu, tôi được chẩn đoán là dị ứng với cây sugi và hinoki Kafunsho không phải là chứng bệnh gì nguy hiểm đến tính mạng, nhưng do triệu chứng tồn tại trong thời gian dài nên người mắc phải cảm thấy vô cùng khổ sở. Bản thân tôi đã bị mắc kafunsho từ 5 năm trước. Ngày đó, tôi bị ngứa mũi, hắt hơi còn mắt thì ngứa khủng khiếp và tình trạng đó kéo dài suốt cả tuần rồi đến 10 ngày sau cũng không thuyên giảm. Không thể chịu đựng nổi nữa, tôi đi khám tai mũi họng và nhờ đó mới biết là mình đã bị “kafunsho”. Kafunsho là bệnh của toàn dân Nhật Bản? Tại sao ở Nhật lại có nhiều người bị kafunsho nhỉ? Chứng bệnh này bắt đầu trở nên phổ biến từ khoảng năm 1970. Sau Chiến tranh thế giới thứ 2, trong khoảng thời gian 20 năm kể từ năm 1945, người Nhật trồng rất nhiều cây sugi và hinoki trên khắp các vùng miền để làm nguyên liệu gỗ, vì vậy, hoa của các cây này bắt đầu nở từ khoảng năm 1970. Oái oăm thay, người ta cho rằng có đến khoảng ¼ dân số Nhật Bản dị ứng với phấn hoa của 2 loại cây này. Nguyên nhân gây kafunsho chính là phấn hoa từ các khu vực rừng núi của Nhật Bản bay tới, vì vậy, chỉ cần rời khỏi Nhật Bản là các triệu chứng lập tức biến mất. Tôi nghe nói rằng vào khoảng thời gian này, người Nhật mà sang Việt nam để đi du lịch hoặc công tác thì vô cùng sảng khoái vì được giải phóng bởi nạn kafunsho. Làm thế nào để phân biệt COVID-19 và kafunsho Năm nay, vi-rút corona chưa qua phấn hoa đã tới, quả thật là hoạ vô đơn chí. Khi bị ho, ngạt mũi, mệt mỏi… nhiều bạn chắc sẽ hoang mang không biết mình bị làm sao, chỉ bị kafunsho hay là nhiễm vi-rút corona mất rồi. Tuy nhiên, bệnh do vi-rút corona gây ra và kafunsho có điểm khác biệt rất lớn. “Ngứa mũi kinh khủng”, “hắt hơi không ngừng”, “ngứa mắt” là những triệu chứng rất đặc trưng của kafunsho. Ngoài ra, người bị kafunsho về cơ bản sẽ không có các triệu chứng như sốt cao hay đau mỏi cơ như bệnh do vi-rút corona gây ra. Tuy nhiên, nếu cảm thấy lo lắng thì các bạn hãy đến khám tại các cơ sở y tế nhé. Cách đối phó với kafunsho (bằng dược phẩm) Quầy bán các sản phẩm đối phó với kafunsho ở hiệu thuốc Vì hằng năm đều phải chiến đấu với kafunsho nên người Nhật đã nghĩ ra nhiều “vũ khí” và “chiến lược” để đối phó với chứng bệnh này. Dưới đây, tôi xin chia sẻ với các bạn kinh nghiệm rút ra sau 5 năm chống chọi với kafunsho. Nếu không may bị kafunsho thì các bạn hãy thử áp dụng xem sao nhé. Trước hết là các biện pháp dùng thuốc. ⬤ Các loại thuốc khắc phục chứng kafunsho Thuốc nhỏ mắt cho người bị kafunsho Phương pháp hữu hiệu nhất đối với tôi là dùng dược phẩm. Cứ đến mùa kafunsho là các hiệu thuốc ở khắp nơi trên đất nước Nhật Bản lại dựng một quầy hàng riêng bày bán các sản phẩm có dòng chữ 花粉症対策 (đối phó với kafunsho). ■ Thuốc uống Giảm nhẹ các triệu chứng kafunsho. Các loại thuốc uống này đa số gây buồn ngủ nhưng vẫn có cả các loại thuốc quảng cáo là không gây buồn ngủ nữa. Giá cả của từng loại thuốc là rất khác nhau nhưng trường hợp của tôi thì mỗi tháng tốn khoảng 3.800 yên. ■ Thuốc nhỏ mũi Chữa triệu chứng sổ mũi và nghẹt mũi. Giá tiền từ 700 ~ 800 yên. ■ Thuốc nhỏ mắt Đây là thuốc làm giảm triệu chứng ngứa mắt. Giá của các loại thuốc này rất khác nhau, dao động từ vài trăm lên đến vài nghìn yên. ⬤ Mua thuốc theo đơn kê của bác sĩ sẽ rẻ hơn Ưu điểm của các loại thuốc kể trên là có thể mua dễ dàng tại các hiệu thuốc hoặc mua qua mạng, không cần có đơn kê của bác sĩ. (Tình hình dịch bệnh COVID-19 hiện nay chắc cũng sẽ khiến nhiều người không muốn đến bệnh viện khám phải không nhỉ). Tuy nhiên, các loại thuốc này thường có giá cao. Trong khi đó, nếu đi khám tại phòng khám hoặc bệnh viện, các bạn sẽ nhận được đơn thuốc của bác sĩ. Những ai tham gia bảo hiểm y tế và sử dụng bảo hiểm này khi mua thuốc thì một phần tiền thuốc sẽ được bảo hiểm chi trả và giá sẽ rẻ hơn so với tự mua thuốc ngoài cửa hiệu. Cách đối phó với kafunsho (ngoài dùng thuốc) Kính phòng chống kafunsho bán tại cửa hàng 100 yên Ngoài thuốc ra, còn có một số biện pháp đối phó với kafunsho như dưới đây. ■ Đeo khẩu trang Bây giờ, khẩu trang đã trở thành vật dụng quen thuộc hằng ngày. Dịch bệnh COVID-19 vẫn chưa qua đi nên hãy thường xuyên đeo khẩu trang nhé. ■ Rửa mắt Rửa trôi phấn hoa bám trên niêm mạc mắt. Có cả dung dịch chuyên dụng để rửa. ■ Rửa mũi Bằng cách súc rửa mũi, ta có thể rửa trôi phấn hoa khỏi khoang mũi. Khi chưa quen với việc này, có thể sẽ bị đau nhưng quen rồi thì sẽ cảm thấy rất dễ chịu. Có cả dung dịch chuyên dùng để rửa mũi. ■ Kính chống phấn hoa Để bảo vệ mắt khỏi phấn hoa, mỗi khi ra đường tôi luôn đeo kính chống phấn hoa. Các loại kính này có phần chụp bảo vệ để chắn không cho phấn hoa bay vào mắt. Có cả các loại kính quảng cáo là "ngăn chặn được 90% phấn hoa". Có thể mua được kính chống phấn hoa tại các cửa hàng 100 yên. ■ Không phơi quần áo, chăn đệm ra ngoài trời Để phấn hoa không dính vào quần áo và chăn đệm, có thể phơi quần áo trong nhà hoặc dùng máy sấy quần áo. Việc phơi quần áo trong nhà còn có tác dụng tránh bị dính cát vàng bay từ Trung Quốc sang vào mùa này. ■ Dùng máy lọc không khí Nếu có điều kiện, hãy sắm máy lọc không khí loại tốt dùng trong nhà. Ngoài việc trực tiếp lọc phấn hoa, nếu dùng tính năng giữ ẩm thì cũng có thể ngăn chặn bớt phấn hoa bay trong phòng. Trong bài viết lần này, tôi đã chia sẻ với các bạn về chứng kafunsho (dị ứng phấn hoa) mà rất nhiều người Nhật mắc phải. Chắc hẳn có nhiều bạn chưa từng nghe nói đến “kafunsho” trước khi sang Nhật Bản, nhưng cũng có trường hợp vừa sang Nhật đã bị mắc luôn như tôi. Nếu không may bị kafunsho thì các bạn hãy nhớ lại các nội dung bài viết này nhé.