Người Nhật đón Năm mới vào ngày 1/1 Dương lịch còn Tết ở Việt Nam thì lại được tính theo Âm lịch và thường sau Năm mới ở Nhật khoảng từ 1 đến 2 tháng (năm nay Tết là vào ngày 12/2/2021).
Nếu như ở Việt Nam, vào dịp Tết chúng ta thường gói bánh chưng, nấu canh măng với thịt chân giò… thì ở Nhật Bản, vào Năm mới cũng có những món ăn đặt biệt chỉ ăn trong dịp này và được gọi chung là “Osechi Ryori”. Cũng như bánh chưng của người Việt Nam, các món ăn trong Osechi Ryori cũng mang mong ước của con người, gửi gắm trong mỗi món ăn.
Ví dụ món cá khô cuộn trong tảo bẹ kombu ninh nhừ tiếng Nhật gọi là “Kombu maki” mang ý nghĩa “vui mừng” vì chữ “kombu” khi đọc âm trùng với từ “Yorokonbu” （慶ぶ） có nghĩa là “mừng cho khỏe mạnh và trường thọ”. Hoặc món đậu đen ninh đường “Kuromame” thì có âm “mame” trùng với từ mang nghĩa “Mong cho sang năm mới khỏe mạnh”. Món trứng cá “Kazunoko” thì được cho là biểu tượng cho việc “con đàn cháu đống”… Món trứng tráng ngọt cuộn tròn được gọi là “Datemaki”. Từ “Date” lấy từ chữ 伊達者 (người sành điệu thời xưa) do giống loại áo kimono sang trọng của những người sành điệu hay mặc và chữ “Maki” liên quan tới “makimono” là những loại thư tịch cuốn ngày xưa hoặc các loại thư pháp, tranh cuốn treo tường… và hàm ý có tri thức và nhân văn. Vì thế món ăn này biểu tượng cho mong ước “trở thành người khôn ngoan, tài giỏi”. Còn món hạt dẻ ngọt trộn với khoai lang sên đường “Kuri kinton”có màu vàng ươm, long lánh, biểu tượng cho tiền bạc tài sản nên mang theo ý nghĩa “Cầu mong cho năm mới được thịnh vượng”.
Hiện nay, thanh niên thường ít ăn món Osechi và nhiều gia đình tận dụng dịp nghỉ dài trong năm mới để đi du lịch trong và ngoài nước nên ít người tự mình làm món Osechi nữa. Ngược lại, các cửa hàng bách hóa tổng hợp hoặc các siêu thị năm nào cũng bày bán rất nhiều loại hộp bán các loại món Osechi khác nhau. Đặc biệt những món Osechi ngày nay không chỉ có các loại món ăn truyền thống của Nhật Bản mà còn có nhiều món ăn theo kiểu phương Tây hoặc món ăn Trung Hoa, được nhiều người ưa thích.
Năm nay do đại dịch vi-rút corona chủng mới vẫn hoành hành nên dự kiến sẽ có nhiều người tự hạn chế chỉ ở nhà, không đi du lịch và không trở về quê như mọi năm. Do dư dả thời gian và tiền bạc nên người ta cho rằng năm nay, số người mua món Osechi để cả gia đình cùng thưởng thức có thể sẽ tăng mạnh.
Các cửa hàng ăn uống, siêu thị, cửa hàng bán lẻ dự định cũng sẽ đóng cửa nghỉ trước và sau Năm mới dài hơn mọi năm nên cuối năm nay có thể người dân sẽ mua sắm Tết nhiều hơn mọi năm.Các bạn Việt Nam đang sinh sống tại Nhật hãy để ý để mua sắm sẵn đồ ăn thức uống trong dịp cuối năm đầu năm nhé. Hơn nữa, trong bối cảnh đại dịch này, do không thể về Việt Nam, nếu có thời gian chúng ta cùng thử làm một vài món Osechi của Nhật và ăn thử xem nhé.
Hôm nay, chúng tôi xin giới thiệu một món Osechi truyền thống, dễ làm và cũng tương đối hợp với người Việt Nam. Đó là món trứng ngọt cuộn Datemaki. Chúng ta cùng làm thử và gửi gắm vào đó mong ước trở thành người “khôn ngoan và giỏi giang” trong năm mới nhé.
1. Trứng gà: 3 quả (cỡ M)
2. Muối: 1 chút
3. Rượu ngọt mirin: 1 thìa cà phê
4. Nước: 1 thìa canh hòa với ½ thìa cà phê bột nêm dashi
5. Đường: 1 thìa canh
6. Dầu rán 1 thìa canh
7. Hanpen (một loại chả cả hấp): độ 60g
Ngoài ra còn cần một miếng mành tre cuốn sushi (mua ở cửa hàng 100 yên) và 4 chiếc dây chun vòng.
Chúc các bạn thành công và đón Năm mới vui vẻ.
