Thực tập kỹ năng - Kỹ năng đặc định
★ Thông tin cơ bản: Tổng hợp về tư cách “Thực tập kỹ năng”
Đây là bài viết tổng hợp về chế độ thực tập kỹ năng. Để thực hiện ước mơ của mình bằng việc đi thực tập kỹ năng, trước hết, chúng ta hãy cùng hiểu đúng về bức tranh toàn cảnh của việc thực tập kỹ năng.
<Nội dung bài viết>
Tư cách lưu trú “hot” để đi làm
◆ Người nước ngoài sinh sống tại Nhật Bản (các tư cách lưu trú chính)
Năm 2017 | Năm 2018 | Năm 2019 | Năm 2020 | Năm 2021 | Tỉ lệ | |
Tổng | 2,561,848 | 2,731,093 | 2,933,137 | 2,887,116 | 2,823,565 | 100.0 |
Người vĩnh trú | 749,191 | 771,568 | 793,164 | 807,517 | 817,805 | 29.0 |
Thực tập kỹ năng | 274,233 | 328,360 | 410,972 | 378,200 | 354,104 | 12.5 |
Kỹ thuật – Tri thức nhân văn – Nghiệp vụ quốc tế | 189,273 | 225,724 | 271,999 | 283,380 | 283,259 | 10.0 |
Du học | 311,505 | 337,000 | 345,791 | 280,901 | 227,844 | 8.1 |
Người định trú | 179,834 | 192,014 | 204,787 | 201,329 | 199,288 | 7.1 |
Sống cùng gia đình | 166,561 | 182,452 | 201,423 | 196,622 | 190,010 | 6.7 |
Vợ/chồng của người Nhật v.v. | 140,839 | 142,381 | 145,254 | 142,735 | 140,987 | 5.0 |
Kỹ năng đặc định | 1,621 | 15,663 | 29,144 | 1.0 |
※ Số liệu thống kê vào tháng 12, riêng năm 2021 là vào tháng 6 (Thống kê của Bộ Tư Pháp)
※ Không bao gồm những người có thời gian lưu trú ngắn hạn dưới 3 tháng
Số người nước ngoài sinh sống tại Nhật Bản là 2.823.565 người (tháng 6/2021), trong đó có 354.104 người là thực tập sinh kỹ năng, trừ tư cách người vĩnh trú đặc biệt và vĩnh trú thì đây là tư cách chiếm số lượng lớn nhất trong số các tư cách lưu trú còn lại.
Do ảnh hưởng của COVID19, trong năm 2020 và 2021 số lượng thực tập sinh giảm mạnh, tuy nhiên con số này đã liên tục tăng nhanh cho tới trước thời điểm bùng phát dịch bệnh.
Quốc tịch và ngành nghề của thực tập sinh kỹ năng
◆ Quốc tịch của thực tập sinh kỹ năng
Quốc tịch | Số người | Tỉ lệ |
Tổng | 354,104 | 100.0% |
Việt Nam | 202,365 | 57.1% |
Trung Quốc/td> | 55,522 | 15.7% |
Indonesia | 30,978 | 8.7% |
Philippines | 28,132 | 7.9% |
Thái Lan | 9,511 | 2.7% |
・ Những quốc gia có nhiều thực tập sinh kỹ năng tại Nhật được xếp theo thứ tự như sau: Việt Nam, Trung Quốc, Indonesia.
・ Ngành nghề của thực tập sinh kỹ năng đã được quyết định sẵn. Ba ngành nghề tiếp nhận nhiều đó là: xây dựng, chế biến thực phẩm, gia công cơ khí – kim khí, sau đó đến các ngành như nông nghiệp, dệt may v.v.
Điểm cần chú ý trong thời gian thực tập kỹ năng!
・ Thực tập kỹ năng bao gồm các loại như sau: số 1 (năm thứ nhất), số 2 (năm thứ hai, thứ ba), số 3 (năm thứ tư, thứ năm). Phần lớn thực tập sinh sẽ thuộc loại số 1 và số 2, tổng thời gian thực tập là 3 năm.
・ Để chuyển sang giai đoạn tiếp theo, thực tập sinh phải đỗ kì thi kiểm tra tay nghề.
※ Số 1 → Số 2 (chuyên môn + tay nghề)
※ Số 2 → Số 3 (tay nghề)
・ Đại đa số các ngành nghề (có 85 ngành tới thời điểm năm 2021) có thể chuyển từ thực tập kỹ năng số 1 sang số 2, tuy nhiên cũng có ngành chỉ có thể làm 1 năm với tư cách số 1. Nếu thực tập sinh không biết về điều này và ứng tuyển những ngành như thế thì sau khi sang Nhật sẽ gặp khó khăn. Các bạn hãy kiểm tra thật kỹ trước khi phỏng vấn ở Việt Nam xem ngành nghề mình định ứng tuyển có thể làm 3 năm hay không nhé.
・ Cũng có điểm cần chú ý đối với những bạn muốn làm 5 năm. Chỉ có 77 ngành (tới thời điểm năm 2021) được chuyển từ thực tập kỹ năng số 2 sang số 3. Thêm vào đó còn có một điều kiện nữa, đó là nghiệp đoàn cũng như công ty của bạn cần nhận được đánh giá “tốt” của Hiệp hội thực tập kỹ năng quốc tế (OTIT).
Công ty phái cử và đoàn thể quản lý (Nghiệp đoàn)
Chế độ thực tập kỹ năng có sự tham gia của công ty phái cử (nước của thực tập sinh) và đoàn thể quản lý (Nhật Bản). Nếu có nhiều đoàn thể quản lý thì sẽ được gọi là “Hợp tác xã” (thường gọi là “Nghiệp đoàn”). Sau đây là vai trò của tổ chức đó cũng như quy trình thực tập kỹ năng.
※ Mặc dù là một con số nhỏ, nhưng cũng có chương trình đào tạo thực tập sinh kỹ năng chỉ dành cho một cá thể công ty, trong đó công nhân của các công ty con ở nước ngoài được đào tạo tại một công ty mẹ của Nhật Bản.
Quy trình tới khi bắt đầu thực tập kỹ năng (Toàn bộ)
Công ty phái cử | Nghiệp đoàn | Công ty tiếp nhận |
① Tìm ứng cử viên | ① Tìm đơn tuyển dụng (Làm việc với công ty tiếp nhận) | ② Tìm nhân viên |
④ Giới thiệu ứng cử viên | ③ Nhờ giới thiệu ứng cử viên | |
⑤ Đào tạo | ⑤ Phỏng vấn | |
⑥ Lấy tư cách lưu trú | ⑦ Tập huấn sau khi sang Nhật | ⑧ Bắt đầu thực tập |
Làm việc → Đưa đơn tuyển dụng → Nhờ giới thiệu ứng viên
・ Nghiệp đoàn làm việc với công ty tiếp nhận, tìm đơn tuyển dụng.
・ Sau khi nhận được đơn tuyển dụng, nghiệp đoàn nhờ công ty phái cử giới thiệu ứng viên.
Tuyển ứng viên → Giới thiệu ứng viên
・ Thông thường, công ty phái cử sẽ tuyển ứng viên muốn làm thực tập sinh kỹ năng.
※ Có rất nhiều công ty phái cử nhờ những người có ảnh hưởng tại địa phương, giáo viên và cựu thực tập sinh giới thiệu ứng viên và khi công ty phái cử nhận được giới thiệu, họ sẽ gửi tiền cảm ơn cho người đã giới thiệu. Tác hại của phần tiền cảm ơn này sẽ được giải thích tại đường link bên dưới.
Chi phí trả cho các công ty phái cử khác nhau đến mức nào
・ Sau khi nhận đơn tuyển dụng từ nghiệp đoàn bên Nhật, công ty phái cử sẽ giới thiệu ứng viên.
Phỏng vấn – Tuyển dụng
・ Nếu tập hợp được các ứng viên, công ty tiếp nhận và nghiệp đoàn (hoặc chỉ có nghiệp đoàn) sẽ đến công ty phái cử để phỏng vấn và quyết định sẽ tuyển dụng ai.
Đào tạo → Cử đi Nhật
・ Công ty phái cử sẽ tiến hành dạy tiếng Nhật v.v. cho những người đã được tuyển (khoá học thường từ 3~6 tháng), sau khi ứng viên lấy được tư cách lưu trú (visa) sẽ cử những ứng viên đó sang Nhật. Thông thường, ứng viên sẽ học tập tại trung tâm tiếng Nhật nội trú.
・ Cũng có những công ty phái cử đào tạo cho ứng viên từ trước khi đỗ phỏng vấn.
Tập huấn sau khi sang Nhật
・ Nghiệp đoàn sẽ tiếp nhận thực tập sinh kỹ năng sang Nhật Bản rồi đưa về cơ sở lưu trú, sau đó tập huấn về tiếng Nhật và cuộc sống tại Nhật trong thời gian hơn 1 tháng.
Bắt đầu thực tập
・ Thực tập sinh sẽ đi đến công ty của mình, bắt đầu thực tập kỹ năng.
Vai trò của Nghiệp đoàn sau khi thực tập sinh sang Nhật
Sau khi thực tập sinh bắt đầu thực tập kỹ năng, đoàn thể quản lý (nghiệp đoàn) cũng có những vai trò (nghĩa vụ) sau đây.
- Kiểm tra xem công ty có quản lý việc đào tạo thực tập sinh kỹ năng đúng cách hay không và báo cáo với Cục quản lý xuất nhập cảnh (hơn 1 lần trong 3 tháng).
- Đối với công ty có thực tập sinh năm đầu tiên, tới công ty để kiểm tra hơn 1 lần mỗi tháng.
- Trao đổi với thực tập sinh về nội dung công việc, chế độ đãi ngộ, cuộc sống, v.v. bằng tiếng mẹ đẻ của họ.
Nếu nghiệp đoàn không làm tròn vai trò như vậy sau khi bạn sang Nhật và để xảy ra sự cố, bạn hãy xem bài viết được liên kết bên dưới và tham khảo ý kiến của Hiệp hội thực tập kỹ năng quốc tế (OTIT) hoặc các nhóm hỗ trợ.
Bài tổng hợp – Các tổ chức tư vấn dành cho người Việt
Điểm khác biệt với những tư cách lưu trú khác
Sống cùng gia đình
Vợ chồng và con cái của thực tập sinh không lấy được tư cách lưu trú “sống cùng gia đình” để cùng sống với thực tập sinh ở Nhật = Khác với tư cách Kỹ thuật – Tri thức nhân văn – Nghiệp vụ quốc tế và tư cách Kỹ năng đặc định số 2.
Chuyển việc
Về nguyên tắc là không thể chuyển nơi làm việc = Khác với tư cách Kỹ thuật – Tri thức nhân văn – Nghiệp vụ quốc tế và tư cách Kỹ năng đặc định số 1, số 2.
Chuyển việc (Ngoại lệ)
Nếu thực tập sinh gặp vấn đề với nghiệp đoàn và công ty tiếp nhận thì có thể đổi nơi thực tập. Hãy tham khảo bài viết trong đường link bên dưới.
Giải quyết rắc rối của thực tập kỹ năng (Sau khi sang Nhật)
Xếp hạng bài viết phổ biến
-
Lớp học tiếng Nhật online miễn phí 17028 views
-
Không được ăn ốc bắt ở ruộng lúa 15512 views
-
“Đúng giờ” ở Nhật là như thế nào? 13002 views
Platinum Sponsor
Bronze Sponsors
- Global HR Strategy
- Trường Nhật Ngữ EHLE
Đơn vị hỗ trợ
- Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam
- Trung tâm Giao lưu Văn hoá Nhật Bản tại Việt Nam
- Văn phòng JNTO Hà Nội
- Liên đoàn kinh tế vùng Kansai
- Hội Việt Nam (JAVN)
- Hội hỗ trợ Tomoiki Việt Nhật
- Hiệp hội phát triển giao lưu nguồn nhân lực quốc tế
Đơn vị hợp tác
Tổ chức hỗ trợ du học sinh
Nhật Bản (JASSO)
Mạng lưới luật sư cho lao động người nước ngoài
Bài viết mới
Bài viết liên quan
-
Giải thích cách nhận “bảo hiểm lao động” để chi trả chi phí y tế khi bị thương hoặc bị bệnh do công việc hoặc đi lại (bị tai nạn lao động)!
Bảo hiểm lao động của Nhật là hệ thống chi trả chi phí y tế và chi phí sinh hoạt khi người lao động bị thương hoặc bị bệnh do công việc hoặc đi lại (đi đến chỗ làm và về nhà). Dù chỉ tuyển dụng 1 công nhân thì các công ty cũng phải tham gia bảo hiểm lao động. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu các loại bảo hiểm lao động, đối tượng được nhận bảo hiểm (người được nhận tiền bảo hiểm), cách đăng ký nhận bảo hiểm v.v. 〈Nội dung〉 1. Bảo hiểm lao động là gì? 2. Ví dụ cụ thể về tai nạn lao động 3. Đối tượng được nhận bảo hiểm lao động 4. 7 loại trợ cấp chính của bảo hiểm lao động 5. Tai nạn lao động là “tai nạn trong khi làm việc” và “tai nạn đi lại” 6. Cách xin trợ cấp bảo hiểm lao động 7. Cơ sở y tế được chỉ định sử dụng bảo hiểm lao động 8. Tổng kết 1. Bảo hiểm lao động là gì? Người nước ngoài cũng có thể nhận bảo hiểm lao động Chấn thương hoặc bệnh tật xảy ra do công việc hoặc đi lại (đi đến chỗ làm và về nhà) được gọi là “tai nạn lao động”. “Bảo hiểm lao động” là hệ thống chi trả chi phí y tế và chi phí sinh hoạt liên quan đến chấn thương và bệnh tật do tai nạn lao động. Tên chính thức của “Bảo hiểm lao động” là “Bảo hiểm bồi thường tai nạn lao động”. Người nước ngoài làm việc tại Nhật cũng có thể nhận chi phí y tế từ bảo hiểm lao động. Tai nạn lao động Chấn thương hoặc bệnh tật xảy ra do công việc hoặc đi lại (đi đến chỗ làm và về nhà). Trong tiếng Nhật thường gọi tắt là “rosai”. Công nhậntai nạn lao động Cục tiêu chuẩn lao động công nhận chấn thương hoặc bệnh tật của người lao động là tai nạn lao động và quyết định chi trả (bồi thường) tiền bảo hiểm lao động. Bồi thường Bù đắp thiệt hại (ví dụ như chi phí y tế) do chấn thương hoặc bệnh tật gây ra. Cụ thể hơn, đây là “trợ cấp bảo hiểm”. Tiền trợ cấp Tiền được trả dưới dạng trợ cấp. Tiền trợ cấp hàng năm Tiền trợ cấp được trả hàng năm. Sự khác biệt giữa bảo hiểm lao động và bảo hiểm y tế là gì? Bảo hiểm y tế công (bảo hiểm y tế, bảo hiểm y tế quốc dân) cũng bồi thường chi phí điều trị chấn thương và bệnh tật. Tuy nhiên, bảo hiểm y tế và bảo hiểm y tế quốc dân chỉ chi trả các chi phí y tế cho chấn thương và bệnh tật không liên quan đến công việc hoặc đi lại (đi đến chỗ làm và về nhà), bảo hiểm này không thể sử dụng khi bị tai nạn lao động. 2. Ví dụ cụ thể về tai nạn lao động Tai nạn lao động (rosai) có thể là những việc dưới đây. Tai nạn trong khi làm việc (ví dụ) Bị thương vì bị dụng cụ, một bộ phận của sản phẩm rơi từ trên cao xuống và trúng vào người. Bị thương vì làm bàn việc bị sập và mình bị ngã theo. Bị thương vì vấp phải vật liệu và bị ngã. Bị thương vì bị xe nâng hàng đâm vào người. Bị đau lưng vì mang vật nặng. Bị đứt ngón tay vì vướng tay vào máy. Bị thương nặng vì rơi từ trên cao xuống. Tai nạn trong lúc đi lại (ví dụ) Bị sốc nhiệt khi đi bộ đi làm. Bị ô tô đâm khi đang di chuyển tới chỗ làm. Bị ngã và bị thương trên đường đi xe đạp ra ga để đi làm. Bị ngã và bị thương khi đi bộ đi làm. Nhiều loại tai nạn lao động Ngoài những trường hợp kể trên, những trường hợp như “bị trầm cảm do bị lạm dụng quyền lực hoặc bị bắt nạt ở nơi làm việc”, “bị bệnh tim hoặc bệnh về não do làm việc dài” cũng có thể được coi là tai nạn lao động. Còn rất nhiều loại tai nạn lao động khác. 3. Đối tượng được nhận bảo hiểm lao động Nhân viên làm thêm cũng là đối tượng của bảo hiểm lao động ・ Dù chỉ tuyển dụng 1 người lao động thì chủ sử dụng lao động (công ty v.v.) cũng phải tham gia bảo hiểm lao động. ・ Phí bảo hiểm lao động do chủ sử dụng lao động chi trả toàn bộ. ・ Đối tượng của bảo hiểm lao động không chỉ là nhân viên chính thức (nhân viên toàn thời gian). Tất cả người lao động bao gồm nhân viên bán thời gian, nhân viên làm thêm, nhân viên hợp đồng, nhân viên làm việc theo ngày v.v. cũng là đối tượng được bảo hiểm Đối với nhân viên tạm thời (nhân viên phái cử), công ty giới thiệu và cung cấp nhân sự tạm thời sẽ tham gia bảo hiểm lao động. Xác định có phải là “người lao động” hay không Dựa vào thực chất để xác định có phải là “người lao động” hay không Những người làm việc theo hợp đồng uỷ thác với một công ty nào đó và không nhận mệnh lệnh từ công ty (người làm việc độc lập, người làm việc tự do, v.v.) không phải là “người lao động” nên về nguyên tắc, không thể tham gia bảo hiểm lao động. Tuy nhiên, dù hình thức là uỷ thác nhưng người đó vẫn làm việc theo mệnh lệnh của công ty thì vẫn được coi là người lao động và có thể sử dụng bảo hiểm lao động. Chế độ tham gia đặc biệt Giám đốc công ty, người làm việc độc lập v.v. không phải là “người lao động” nên không thể tham gia bảo hiểm lao động. Tuy nhiên, những người như vậy có thể tham gia chế độ “tham gia đặc biệt” 4. 7 loại trợ cấp chính của bảo hiểm lao động Các loại trợ cấp bảo hiểm lao động Tên các loại trợ cấp bảo hiểm lao động Các trợ cấp của bảo hiểm lao động có tên khác nhau tùy thuộc vào việc đó là tai nạn trong khi làm việc hay là tai nạn đi lại (đi đến chỗ làm và về nhà). Trợ cấp bảo hiểm lao động do làm nhiều công việc cũng có tên gọi khác nhau. Tên trợ cấp Nội dung 〇〇 hosho kyufu Trợ cấp tai nạn trong khi làm việc (chấn thương hoặc bệnh tật do công việc) 〇〇 kyufu Trợ cấp tai nạn đi lại (chấn thương hoặc bệnh tật xảy ra trong quá trình đi đến chỗ làm và về nhà) Fukusujigyo rodosha 〇〇 kyufu Trợ cấp đối với chấn thương hoặc bệnh tật do nhiều công việc gây ra 7 loại trợ cấp chính của bảo hiểm lao động Trợ cấp của bảo hiểm lao động có 7 loại chính. Trợ cấp (bồi thường) điều trị Trợ cấp cho người lao động điều trị khi bị thương, bị bệnh do công việc hoặc đi lại (đi đến chỗ làm và về nhà). Trợ cấp (bồi thường) nghỉ làm Trợ cấp khi người lao động không nhận được lương, phải nghỉ làm để điều trị chấn thương và bệnh tật do công việc hoặc đi lại (đi đến chỗ làm và về nhà). Có thể nhận tiền từ ngày thứ 4 của đợt nghỉ. Trợ cấp (bồi thường) bệnh tật hàng năm Khi đã điều trị chấn thương, bệnh tật do công việc hoặc đi lại (đi đến chỗ làm và về nhà) trên 1 năm 6 tháng nhưng vẫn chưa khỏi (tình trạng bệnh không ổn định) và có thương tật trên mức nhất định thì được chuyển từ trợ cấp (bồi thường) nghỉ làm sang trợ cấp hàng năm. Trợ cấp (bồi thường) khuyết tật Trợ cấp (bao gồm lương hưu) khi các triệu chứng của chấn thương hoặc bệnh tật do công việc hoặc đi lại trở nên cố định và để lại khuyết tật trên mức nhất định. Trợ cấp (bồi thường) người thân Trợ cấp lương hưu, trợ cấp 1 lần khi người lao động tử vong do tai nạn lao động, đảm bảo sinh kế cho gia đình người mất. Tiền mai táng v.v.(Trợ cấp mai táng) Trợ cấp 1 phần chi phí mai táng khi người lao động tử vong do tai nạn lao động. Trợ cấp (bồi thường) điều dưỡng Trợ cấp dành cho người nhận trợ cấp (bồi thường) khuyết tật hàng năm hoặc trợ cấp (bồi thường) thương tật hàng năm, người bị khuyết tật đặc biệt nặng và đang được chăm sóc, điều dưỡng. ※ Lược bỏ phần “Trợ cấp dành cho người lao động thuộc nhiều công ty, tổ chức”. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Các loại trợ cấp bảo hiểm lao động và khoản tiền trợ cấp v.v. (Bản khái quát) Tiếng Việt | Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản Điều bảo hiểm lao động không chi trả Bảo hiểm lao động sẽ chi trả chi phí điều trị, chi phí nằm viện, v.v. liên quan đến tai nạn lao động. Thế nhưng bảo hiểm lao động sẽ không chi trả “tiền bồi thường” cho chấn thương hoặc bệnh tật do công ty của bạn gây ra. Nếu muốn nhận tiền bồi thường, bạn cần phải thương lượng với công ty và có thể sẽ phải ra tòa. Tuy nhiên, nếu phía công ty không vi phạm nghĩa vụ bảo vệ an toàn cho lao động hoặc không vi phạm pháp luật thì yêu cầu bồi thường sẽ không được chấp nhận ngay cả khi ra toà. 5. Tai nạn lao động là “tai nạn trong khi làm việc” và “tai nạn đi lại” Tai nạn lao động gồm 2 loại là “tai nạn trong khi làm việc” và “tai nạn đi lại (đi đến chỗ làm và về nhà)”. Tai nạn trong khi làm việc Tai nạn lao động xảy ra do công việc được gọi là “gyomu saigai”. Chẳng hạn như những trường hợp dưới đây. Bị thương trong khi đang làm việc Trong khi đang tạm nghỉ, bị thương ở nhà vệ sinh v.v. Bị thương trong khi đang chuẩn bị làm việc hoặc đang dọn dẹp sau khi làm xong Bị thương khi đi công tác Để một tai nạn được công nhận là “gyomu saigai” thì phải có khả năng hoàn thành công việc và khả năng do công việc gây ra. Khả năng hoàn thành công việc Đây là chấn thương hoặc bệnh tật xảy ra trong quá trình làm việc. Ngay cả khi bạn đang làm việc tại nhà, nếu chấn thương hoặc bệnh tật của bạn xảy ra trong giờ làm việc, khả năng hoàn thành công việc của bạn sẽ được công nhận. Khả năng do công việc gây ra Đây là công việc gây chấn thương hoặc bệnh tật. Nếu chấn thương xảy ra trong giờ làm việc do những nguyên nhân không liên quan đến công việc thì có thể không được coi là khả năng do công việc gây ra. ※ Do khó xác định các bệnh như rối loạn tâm thần, bệnh về não, bệnh tim có phải do công việc gây ra hay không nên Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản đã thiết lập các tiêu chuẩn công nhận nguyên nhân gây bệnh. Tai nạn đi lại Tai nạn lao động xảy ra do đi lại được gọi là “tsukin saigai”. Để được công nhận là tai nạn đi lại, cần có 4 điều kiện sau đây. ① Nội dung đi lại ② Mối quan hệ giữa việc đi lại và công việc ③ Di chuyển bằng lộ trình, phương pháp hợp lý ④ Việc đi lại không phải là công việc Sau đây, chúng tôi sẽ giải thích về 4 điều kiện này. ① Nội dung đi lại được công nhận là tai nạn đi lại Di chuyển từ nhà đến nơi làm việc và di chuyển từ nơi làm việc về nhà Di chuyển từ địa điểm làm việc này sang địa điểm làm việc khác Di chuyển từ nhà bạn đang ở 1 mình (nơi bạn sống xa gia đình để đi làm) đến nơi gia đình bạn sinh sống và ngược lại. ※ Nếu bạn đi lộ trình khác xa với lộ trình di chuyển thông thường, di chuyển đến công ty và về nhà bị gián đoạn thì việc di chuyển sau khi bị gián đoạn không được coi là “tsukin - đi làm hoặc đi về từ nơi làm việc”. Ví dụ: việc di chuyển đi ăn uống với bạn bè, đồng nghiệp và việc di chuyển sau đó không được coi là “tsukin”. Tuy nhiên, việc đi chệch khỏi lộ trình thông thường hoặc làm gián đoạn hành trình để mua những thứ bạn cần cho cuộc sống hàng ngày hoặc đến bệnh viện đều được tính là “tsukin”. ② Mối quan hệ giữa việc đi lại và công việc Để được công nhận là tai nạn đi lại, bạn phải có kế hoạch làm việc hoặc thực tế làm việc vào ngày bị thương hoặc bị bệnh. Ngoài ra, để “di chuyển giữa nơi ở 1 mình và nơi gia đình bạn sinh sống”, bạn phải đi lại vào ngày hôm trước, trong ngày hoặc ngày hôm sau ngày làm việc của bạn. ③ Di chuyển bằng lộ trình, phương pháp hợp lý Nếu bạn đi đường vòng hoặc đi đường khác để nhân tiện ghé vào đâu đó mà không có lý do chính đáng thì không được tính là “tsukin”. ④ Việc đi lại không phải là công việc Tai nạn lao động do công việc di chuyển không phải là “tai nạn đi lại” mà là “tai nạn trong khi làm việc”. 6. Cách xin trợ cấp bảo hiểm lao động “Rosai shinsei” là gì Để nhận được tiền từ bảo hiểm lao động, chấn thương hoặc bệnh tật của bạn phải được công nhận là “tai nạn lao động”. Cục tiêu chuẩn lao động sẽ công nhận tai nạn lao động. Rosai shinsei(Xin trợ cấp bảo hiểm lao động) Yêu cầu (xin) Cục tiêu chuẩn lao động thanh toán trợ cấp bảo hiểm lao động Rosai nintei(Công nhận tai nạn lao động) Cục tiêu chuẩn lao động công nhận chấn thương hoặc bệnh tật của người lao động là tai nạn lao động và quyết định chi trả trợ cấp bảo hiểm lao động. Tên chính thức trong tiếng Nhật là “Rosai hoken kyufu shikyu kettei”. Trong mẫu đơn yêu cầu trợ cấp bảo hiểm lao động (= mẫu đơn xin công nhận tai nạn lao động) có một phần do công ty điền nên thường thì các công ty sẽ chuẩn bị đơn và nộp đơn. Mẫu đơn được tổng hợp ở trang dưới đây. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Đơn xin trợ cấp bảo hiểm lao động|Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản Trình tự xin trợ cấp bảo hiểm lao động 1. Nói chuyện với công ty (Nếu công ty không hỗ trợ, hãy xin tư vấn của Cục tiêu chuẩn lao động) 2. Chuẩn bị đơn xin trợ cấp bảo hiểm lao động, mang theo hồ sơ cần thiết và đi cùng người của công ty đến Cục tiêu chuẩn lao động gần nhất để nộp hồ sơ 3. Điều tra sự cố tai nạn lao động: Cục tiêu chuẩn lao động điều tra về sự cố tai nạn lao động 4. Công nhận tai nạn lao động (= Quyết định chi trả trợ cấp tai nạn lao động): sau khi chấn thương hoặc bệnh tật của bạn được công nhận là tai nạn lao động, tiền trợ cấp sẽ được chuyển vào tài khoản mà bạn đã chỉ định. Hiệu lực của việc xin trợ cấp Việc xin trợ cấp (thời hạn nộp đơn) có hiệu lực là 2 năm hoặc 5 năm. ◎Để biết thêm thông tin chi tiết về cách nộp đơn xin trợ cấp, thời hạn nộp đơn, hãy đọc hướng dẫn của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Các loại trợ cấp bảo hiểm lao động và khoản tiền trợ cấp v.v. (Bản chi tiết) Tiếng Việt | Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản 7. Cơ sở y tế được chỉ định sử dụng bảo hiểm lao động Trong nhiều trường hợp, bạn sẽ đến bệnh viện trước khi có kết quả xin trợ cấp bảo hiểm lao động. Khi đó, hãy thông báo với bệnh viện rằng bạn đang nộp đơn xin trợ cấp bảo hiểm lao động trước khi đến bệnh viện. Nếu cơ sở y tế đó là “cơ sở y tế được chỉ định sử dụng bảo hiểm lao động”, bạn có thể nhận trợ cấp (bồi thường) điều trị và được điều trị mà không phải trả bất kỳ chi phí nào. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Trang tìm kiếm “Cơ sở y tế được chỉ định sử dụng bảo hiểm lao động”|Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản → Nếu chấn thương hoặc bệnh tật của bạn không được công nhận là tai nạn lao động, bạn sẽ sử dụng bảo hiểm y tế, do đó bạn sẽ tự chi trả một phần chi phí y tế. → Nếu người lao động điều trị tại bệnh viện không phải là “cơ sở y tế được chỉ định” thì trước tiên người lao động phải thanh toán trước chi phí y tế. Sau đó, nếu tai nạn được công nhận là tai nạn lao động thì người lao động sẽ được nhận lại phần chi phí y tế đã chi trả. 8. Tổng kết ・ Chấn thương hoặc bệnh tật xảy ra do công việc hoặc đi lại (đi đến chỗ làm và về nhà) được gọi là tai nạn lao động. Bảo hiểm lao động là hệ thống chi trả chi phí y tế cho các chấn thương và bệnh tật do tai nạn lao động gây ra. ・ Người nước ngoài cũng có thể nhận chi phí y tế từ bảo hiểm lao động. ・ Tai nạn lao động bao gồm 2 loại là “tai nạn trong khi làm việc và “tai nạn đi lại”. ・ Có 7 loại trợ cấp chính của bảo hiểm lao động. Trợ cấp (bồi thường) điều trị Trợ cấp (bồi thường) nghỉ làm Trợ cấp (bồi thường) bệnh tật hàng năm Trợ cấp (bồi thường) khuyết tật Trợ cấp (bồi thường) người thân Tiền mai táng v.v. (Trợ cấp mai táng) Trợ cấp (bồi thường) điều dưỡng ・ Thường thì công ty sẽ chuẩn bị đơn xin trợ cấp bảo hiểm lao động. Nếu công ty của bạn không hỗ trợ, hãy xin tư vấn từ Cục tiêu chuẩn lao động hoặc tổ chức hỗ trợ gần công ty của bạn. ・ Nếu Cục tiêu chuẩn lao động công nhận chấn thương hoặc bệnh tật của bạn là tai nạn lao động, tiền trợ cấp của bạn sẽ được chuyển vào tài khoản mà bạn đã chỉ định.
-
Cách người nước ngoài sắp bị sa thải vì mang thai đã khiến công ty rút lại việc sa thải là gì? – Giới thiệu ví dụ thực tế của hai người Việt
Ở Nhật Bản, các công ty không thể sa thải người lao động, kể cả lao động người nước ngoài vì lý do mang thai. Người nước ngoài cũng có thể nghỉ thai sản và chăm con, sau đó tiếp tục làm việc theo hợp đồng lao động. Thực tập sinh kỹ năng cũng có thể tạm dừng thực tập để sinh con hoặc chăm con, sau đó tiếp tục thực tập sau khi hết thời gian nghỉ. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu hai người Việt (người có kỹ năng đặc định và thực tập sinh kỹ năng) sắp bị sa thải tại Nhật vì mang thai đã làm thế nào để có thể tiếp tục làm việc tại Nhật. 〈Nội dung〉 1. Không cần nghỉ việc, về nước khi có thai 2. Gia hạn visa trước khi về nước sinh con 3. Thực tập sinh kỹ năng bị buộc phải ký vào đơn xin thôi việc vì lý do mang thai đã làm thế nào để quay lại làm việc? 4. Trường hợp người có kỹ năng đặc định suýt bị sa thải vì lý do mang thai 5. Khi gặp khó khăn, bạn hãy trao đổi với những nơi này! 6. Những hỗ trợ từ Chính phủ Nhật Bản dành cho người mang thai, sinh con, chăm con 7. Tổng kết 1. Không cần nghỉ việc, về nước khi có thai Việc sa thải người lao động vì lý do mang thai hoặc sinh con là bất hợp pháp Luật pháp Nhật Bản nghiêm cấm công ty đối xử bất công với nhân viên (chẳng hạn như sa thải v.v.) vì lý do mang thai hoặc sinh con. Thực tập sinh kỹ năng, người có kỹ năng đặc định và tất cả người lao động nước ngoài cũng được Luật này bảo vệ. Vì lý do này, việc một công ty yêu cầu lao động nước ngoài nghỉ việc hoặc về nước vì người ấy đang mang thai là bất hợp pháp. Hợp đồng lao động có nội dung như vậy cũng là bất hợp pháp. Thực tập sinh có thể tạm dừng thực tập Sau khi có thai, thực tập sinh vẫn có thể tiếp tục quá trình thực tập. Không cần nghỉ việc khi có thai. Không cần về nước vì lý do mang thai. Dù thực tập sinh đã hứa với công ty phái cử thì cũng không cần phải thực hiện lời hứa đó. Thực tập sinh có thể tiếp tục làm việc khi đang mang thai và có thể nghỉ thai sản (trước và sau sinh). Trong quá trình nghỉ trước và sau khi sinh con, thực tập sinh có thể tạm dừng quá trình thực tập, tiếp tục thực tập sau khi nghỉ. Thời gian trong khi nghỉ không tính vào tổng thời gian thực tập. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Không cần phải nghỉ việc - về nước khi có thai|KOKORO 2. Gia hạn visa trước khi về nước sinh con Khi bạn trở về Việt Nam để sinh con và quay lại Nhật Bản sau khi sinh, thời gian lưu trú tại Nhật Bản của bạn có thể đã kết thúc trước khi bạn quay trở lại. Trong trường hợp đó, để lấy được tư cách lưu trú khi ở Việt Nam, bạn sẽ mất nhiều chi phí và phải làm các thủ tục phức tạp. Vì vậy, bạn nên gia hạn tư cách lưu trú (visa) tại Cục quản lý xuất nhập cảnh trước khi trở về Việt Nam để thời gian lưu trú của bạn được duy trì khi bạn quay lại Nhật Bản sau khi sinh con. Để được gia hạn tư cách lưu trú tại Cục quản lý xuất nhập cảnh trước khi trở về Việt Nam sinh con, ngoài mẫu đơn xin gia hạn, bạn cần phải nộp những giấy tờ sau. Hợp đồng lao động (Bản sao) Sổ tay theo dõi sức khoẻ bà mẹ và trẻ em (Bản sao) Giấy khám bệnh của bác sĩ Lý do xin gia hạn Vé máy bay về nước (Bản sao) “Lý do xin gia hạn” là giấy nêu nguyện vọng và lý do gia hạn. Ví dụ: “Tôi muốn về Việt Nam sinh con và sau đó quay lại Nhật làm việc nên hãy để thời gian lưu trú của tôi dài hơn để tôi quay lại Nhật Bản”. Thông thường, nghiệp đoàn sẽ viết hộ bạn. Đối với việc xin gia hạn tư cách lưu trú trước khi về nước để sinh con, thời gian xét duyệt của Cục xuất nhập cảnh sẽ nhanh hơn xin gia hạn tư cách lưu trú thông thường. 3. Thực tập sinh kỹ năng bị buộc phải ký vào đơn xin thôi việc vì lý do mang thai đã làm thế nào để quay lại làm việc? Cô Yoshimizu - Hội hỗ trợ Tomoiki Việt Nhật (bên phải) và bạn Giang Ký vào đơn xin nghỉ việc vì lý do mang thai Ngày 15/6/2023, Hội hỗ trợ người Việt mang tên “Hội hỗ trợ Tomoiki Việt Nhật” đã nhận được tin nhắn (SNS) bằng tiếng Việt như sau. “Em làm ở công ty hiện tại được khoảng 7 tháng thì có thai (trong dịp nghỉ lễ, em đến gặp chồng đang thực tập kỹ năng ở tỉnh Gifu). Nghiệp đoàn của em nói rằng công ty nói là không còn việc nhẹ nên em được nghỉ làm khoảng một tuần. Công ty không cho em sống trong ký túc xá nữa. Nếu mọi chuyện cứ tiếp diễn như thế này, rất có thể em sẽ bị đưa về Việt Nam. Em nên làm gì ạ?” Đây là tin nhắn của Giang (20 tuổi), thực tập sinh kỹ năng đang làm việc tại một nhà máy chế biến thực phẩm ở tỉnh Fukuoka. Đại diện của hội hỗ trợ là cô Yoshimizu đã đi từ Tokyo đến Fukuoka vào ngày 16 (ngay ngày hôm sau) để gặp Giang và đưa ra gợi ý “Chúng ta hãy cùng đi đến Hiệp hội thực tập kỹ năng quốc tế (OTIT)”. Tuy nhiên, Giang bị suy sụp tinh thần nên không đi đến OTIT vào ngày hôm đó. Sau khi cô Yoshimizu về Tokyo, nghiệp đoàn nói với Giang là bị công ty nói rằng “Vì không có việc mà phụ nữ mang thai có thể làm được nên cô hãy nghỉ việc và về Việt Nam đi”. Giang đã ký vào giấy xin nghỉ việc. Sau đó, Giang đến chỗ chồng làm việc ở tỉnh Gifu. OTIT tiếp nhận thông tin tư vấn rồi chỉ đạo công ty và nghiệp đoàn Giang (bên trái) và cô Yoshimizu = Năm 2023 ở tỉnh Gifu Cô Yoshimizu đã hỏi ý kiến văn phòng OTIT Nagoya, một đại diện của OTIT đã đến gặp Giang và cô Yoshimizu ở Gifu. Việc sa thải nhân viên vì lý do mang thai là bất hợp pháp. Ngoài ra, trách nhiệm của công ty là phải nghĩ ra những công việc mà phụ nữ mang thai có thể làm. Đại diện của OTIT đã lắng nghe câu chuyện của Giang và cô Yoshimizu, sau đó chỉ đạo nghiệp đoàn và công ty thực hiện đúng theo luật pháp. Ngoài ra, theo lời khuyên của cô Yoshimizu, Giang đã tham gia liên đoàn lao động tên là “Tomoiki Union”. Liên đoàn đề nghị công ty của Giang cùng nói chuyện 3 bên (dantaikosho) về công việc của Giang. “Tomoiki Union” là liên đoàn lao động dành cho người nước ngoài và có kết nối với liên đoàn lao động lớn có tên là “Liên hợp Union Tokyo”. Bằng việc nói chuyện 3 bên với sự có mặt của liên đoàn lao động, công ty phải hủy đơn xin nghỉ việc Nói chuyện 3 bên (dantaikosho - thương lượng đoàn thể) là quyền được Hiến pháp bảo vệ nên khi liên đoàn lao động đề nghị nói chuyện 3 bên thì công ty phải chấp nhận. Trong buổi nói chuyện 3 bên (online) vào ngày 7/7, Giang nói là “muốn quay lại công ty”. Công ty của Giang đã nhận được chỉ thị từ OTIT và đã nói chuyện với liên đoàn lao động hiểu rõ về luật nên họ đã chấp thuận đề nghị của Giang ngay lập tức. Giang đã được quay lại làm việc. Tạm dừng thực tập kỹ năng, về Việt Nam để sinh con và chăm con Sau đó, với sự giúp đỡ của Hội hỗ trợ Tomoiki Việt Nhật và nghiệp đoàn, Giang đã nộp đơn lên Cục quản lý xuất nhập cảnh để gia hạn tư cách lưu trú. Cục xuất nhập cảnh đã đổi thẻ lưu trú cũ (hiệu lực đến tháng 8/2023) sang thẻ lưu trú mới (hiệu lực đến tháng 7/2024). Giang dự sinh vào khoảng tháng 2/2024 nhưng do sức khỏe không tốt nên Giang đã về Việt Nam trước đó khoảng 6 tháng. Giang định sinh con ở Việt Nam rồi quay lại Nhật để tiếp tục thực tập trước khi thẻ lưu trú mới hết hạn. 4. Trường hợp người có kỹ năng đặc định suýt bị sa thải vì lý do mang thai Sau khi báo cáo đang mang thai, nhận được thông báo thực chất là thông báo sa thải Chị Nga ngoài 30 tuổi, đang là người có kỹ năng đặc định và làm việc ở nông trại cà chua ở tỉnh Aichi. Chị ấy đã có thai. Chị Nga vốn là thực tập sinh kỹ năng trong ngành may mặc. Sau khi hoàn thành 3 năm thực tập kỹ năng, do ảnh hưởng của COVID-19 nên chị khó về nước. Chị ở lại Nhật theo diện đặc biệt và tiếp tục làm trong ngành may. Trong thời gian đó, chị đã thi đỗ kỳ thi kỹ năng ngành nông nghiệp nên chị đã chuyển sang làm việc cho một công ty giới thiệu và cung cấp nhân sự tạm thời (haken). Từ tháng 9/2022, chị được cử đến làm ở nông trại cà chua. Vào tháng 10, chị phát hiện mình đã có thai. Vào tháng 12, chị Nga đã hỏi ý kiến công ty giới thiệu nhân sự. Ngay lập tức, công ty nói với chị là “chị đang bị ốm nên không thể làm việc. Chúng tôi sẽ trả 60% mức lương hàng tháng trong 2 tháng tới. Từ tháng thứ 3 trở đi, chị hãy dựa vào bảo hiểm thất nghiệp để sinh sống”. Mặc dù công ty không sử dụng từ “sa thải”, nhưng công ty nói hãy sử dụng bảo hiểm thất nghiệp - loại bảo hiểm chỉ được chi trả cho người đã kết thúc hợp đồng lao động nên thực chất đây là thông báo sa thải. Liên đoàn lao động đề nghị công ty nói chuyện 3 bên Nói chuyện 3 bên (dantaikosho) online Tháng 1/2023, chị Nga gửi tin nhắn (bằng tiếng Việt) tới “Hội hỗ trợ Tomoiki Việt Nhật”. Ngay sau đó, cô Yoshimizu và 1 người nữa trong hội hỗ trợ đã đến tỉnh Aichi để gặp và hỏi thăm tình hình của chị Nga. Sau đó, chị Nga tham gia liên đoàn lao động “Tomoiki Union”. Liên đoàn lao động đã đề nghị công ty giới thiệu nhân sự nói chuyện 3 bên (dantaikosho). Công ty hứa sẽ cho làm tiếp sau khi nghỉ Buổi nói chuyện diễn ra online, ngoài chị Nga và phiên dịch, cô Yoshimizu và đại diện của “Liên hợp Union Tokyo” cũng tham dự. Liên đoàn lao động yêu cầu công ty tiếp tục hợp đồng với chị Nga và cho phép chị ấy nghỉ thai sản trước và sau khi sinh con. Khi đó, một người trong ban điều hành của công ty đã chấp nhận yêu cầu và giải thích rằng: “Việc nhân viên này nhận được thông báo sa thải là một sự nhầm lẫn. Người phụ trách đã phát ngôn theo quan điểm của riêng mình, đó không phải là phương châm của công ty”. Như vậy là chị Nga đã có thể tiếp tục làm việc. Ngoài ra, liên đoàn lao động còn đưa ra những yêu cầu sau giúp chị Nga và đã được công ty đồng ý: Tôi muốn nghỉ phép trước khi sinh và sau khi sinh. Tôi cũng muốn được trả lương trong thời gian đó. Tôi muốn được công ty giúp gia hạn tư cách lưu trú (visa) trước khi trở về Việt Nam để sinh con. Tôi muốn công ty làm các thủ tục để xin Trợ cấp 1 lần khi sinh con và chăm con. Tôi cũng muốn công ty nộp đơn xin nghỉ chăm con. Tôi muốn được công ty hỗ trợ để đi khám thai sản. Gia hạn tư cách lưu trú trước khi về nước để sinh con Chị Nga dự sinh vào tháng 6/2023 và thời hạn lưu trú của chị là đến tháng 7/2023. Nếu cứ để như vậy thì sau khi chị về Việt Nam sinh con và quay lại Nhật, thẻ lưu trú của chị đã hết hạn. Vì vậy, với sự giúp đỡ của công ty, chị Nga đã nộp đơn lên Cục quản lý xuất nhập cảnh để xin gia hạn tư cách lưu trú trước khi về nước. Ngay sau đó, thẻ lưu trú mới được cấp sau khoảng một tuần và thời gian lưu trú được kéo dài đến tháng 7 năm 2024. Sau khi về Việt Nam sinh con, quay lại Nhật làm việc Sau đó, chị Nga tiếp tục làm việc tại nông trại cà chua. Chị về Việt Nam vào tháng 4/2023 và sinh con vào tháng 6/2023. Sau khi nghỉ thai sản và nghỉ chăm con, chị định quay lại Nhật vào tháng 7 năm 2024 và tiếp tục làm việc tại công ty giới thiệu và cung cấp nhân sự tạm thời. 5. Khi gặp khó khăn, bạn hãy trao đổi với những nơi này! Cô Yoshimizu - đại diện của Hội hỗ trợ Tomoiki Việt Nhật (bên trái) Nếu bạn bị buộc phải nghỉ việc hoặc về nước vì lý do mang thai, hãy xin tư vấn từ Cục tiêu chuẩn lao động. Nếu bạn là thực tập sinh kỹ năng, hãy liên hệ với Hiệp hội thực tập kỹ năng quốc tế (OTIT). Bạn có thể gửi tin nhắn bằng tiếng Việt. Nếu nghiệp đoàn của bạn không hỗ trợ bạn tạm dừng thực tập kỹ năng rồi trở lại làm việc hoặc không giúp bạn quay trở lại Nhật Bản sau khi sinh con, hãy xin tư vấn từ OTIT. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Cổng tư vấn bằng tiếng mẹ đẻ của OTIT Nếu bạn đã xin ý kiến từ Cục tiêu chuẩn lao động hoặc OTIT nhưng vẫn không hiệu quả, hãy nhận hỗ trợ từ các tổ chức hỗ trợ tư nhân đã có nhiều thành tích trong việc tư vấn cho người lao động. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Hội hỗ trợ Tomoiki Việt Nhật|KOKORO [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Các tổ chức tư vấn dành cho người Việt|KOKORO 6. Những hỗ trợ từ Chính phủ Nhật Bản dành cho người mang thai, sinh con, chăm con Người nước ngoài cũng có thể nhận được nhiều hỗ trợ công khi mang thai, sinh con và nuôi con ở Nhật Bản. Hãy tìm hiểu và biết trước những thông tin này và nhờ công ty hỗ trợ các thủ tục khi cần thiết. Hỗ trợ dành cho người đang mang thai Sổ tay theo dõi sức khoẻ bà mẹ và trẻ em Khám sức khỏe thai phụ Hỗ trợ đối với việc sinh con - chăm con Trợ cấp 1 lần khi sinh con và chăm con (500,000 yên) Tiền trợ cấp sinh sản Tiền trợ cấp nghỉ chăm con Miễn bảo hiểm y tế, bảo hiểm hưu trí, bảo hiểm hưu trí quốc dân Trợ cấp chi phí khám chữa bệnh dành cho trẻ sơ sinh Trợ cấp chăm con Trợ cấp hỗ trợ nuôi con Hãy đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu về điều kiện và số tiền trợ cấp, phụ cấp nêu trên. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Hệ thống hỗ trợ, phụ cấp và trợ cấp cho việc sinh con và chăm sóc trẻ em (tóm tắt)|KOKORO 7. Tổng kết Trong bài viết này, chúng tôi đã giới thiệu người có kỹ năng đặc định và thực tập sinh kỹ năng sắp bị sa thải do mang thai đã làm gì để có thể tiếp tục làm việc. Ở Nhật Bản, kể cả lao động người nước ngoài cũng không bị sa thải vì đang mang thai. Điều này cũng áp dụng với thực tập sinh kỹ năng và người có kỹ năng đặc định. Nếu bạn là thực tập sinh, bạn có thể tạm dừng thực tập, nghỉ sinh con, chăm con và tiếp tục thực tập khi hết thời gian nghỉ phép. Khi đang làm việc tại Nhật, nếu bạn có thai và bị công ty gây áp lực buộc bạn phải nghỉ việc hoặc về nước, bạn cũng không cần phải tuân theo. Hãy xin ý kiến và nhận hỗ trợ từ Cục tiêu chuẩn lao động, OTIT hoặc các tổ chức hỗ trợ tư nhân.
-
Người nước ngoài không cần phải nghỉ việc – về nước khi có thai! – Có thể tạm dừng thực tập kỹ năng rồi quay lại làm việc sau khi nghỉ
Theo một khảo sát của Cục quản lý xuất nhập cảnh, dưới 40% thực tập sinh kỹ năng biết rằng: “thực tập sinh có thể tiếp tục quá trình thực tập sau khi nghỉ thai sản”, “khi có thai, thực tập sinh có thể về nước sinh con sau đó quay lại Nhật để tiếp tục thực tập ”, “sau khi sinh con, thực tập sinh sẽ nhận được tiền thai sản từ bảo hiểm y tế”. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu các chế độ hỗ trợ cho người lao động nước ngoài, bao gồm cả thực tập sinh kỹ năng và người có kỹ năng đặc định khi họ mang thai và sinh con, và những việc cần làm nếu sắp bị sa thải vì lý do mang thai. 〈Nội dung〉 1. Không thể cưỡng chế người lao động nghỉ việc hoặc về nước vì lý do mang thai 2. Cổng thông tin tư vấn cho người nước ngoài về việc mang thai và sinh con 3. Những hỗ trợ từ Chính phủ Nhật Bản dành cho người đang mang thai 4. Nghỉ sinh con và chăm con 5. Các khoản phụ cấp và trợ cấp liên quan đến việc sinh con và chăm con 6. Quá trình thực tập kỹ năng có thể tạm dừng và tiếp tục sau khi sinh con 7. Tổng kết 1. Không thể cưỡng chế người lao động nghỉ việc hoặc về nước vì lý do mang thai Việc sa thải người lao động vì lý do mang thai hoặc sinh con là bất hợp pháp Nhật Bản có “Luật cơ hội việc làm bình đẳng nam nữ”, nghiêm cấm đối xử bất công với nhân viên (chẳng hạn như sa thải v.v.) vì lý do mang thai hoặc sinh con. Thực tập sinh kỹ năng, người có kỹ năng đặc định và tất cả người lao động nước ngoài cũng được luật này bảo vệ. Vì lý do này, việc một công ty yêu cầu lao động nước ngoài nghỉ việc hoặc về nước vì người ấy đang mang thai là bất hợp pháp. Hợp đồng lao động có nội dung như vậy cũng là bất hợp pháp. Ví dụ, ngay cả khi thực tập sinh có ký hợp đồng hoặc hứa hẹn với công ty phái cử trước khi đến Nhật rằng “sẽ bị sa thải nếu có thai” thì hợp đồng đó không có hiệu lực ở Nhật. Khi thực tập sinh mang thai, sinh con Ngay cả khi thực tập sinh mang thai hoặc sinh con, họ vẫn có thể xin nghỉ rồi tiếp tục quá trình thực tập. ・ Không cần nghỉ việc khi mang thai. Luật pháp Nhật Bản nghiêm cấm đối xử bất công với người lao động vì lý do mang thai - sinh con. ・ Không cần về nước vì lý do mang thai. Dù thực tập sinh đã hứa với công ty phái cử thì cũng không cần phải thực hiện lời hứa đó. ・ Thực tập sinh có thể tiếp tục làm việc khi đang mang thai. Trước và sau khi sinh con, thực tập sinh có thể nghỉ phép theo quy định của pháp luật. ・ Trong quá trình nghỉ trước và sau khi sinh con, thực tập sinh có thể tạm dừng quá trình thực tập, tiếp tục thực tập sau khi nghỉ. Thời gian trong khi nghỉ không tính vào tổng thời gian thực tập. ・ Khi mang thai, thực tập sinh hãy báo cáo việc này với nghiệp đoàn và công ty, xin ý kiến về chương trình thực tập trong tương lai. Nếu nghiệp đoàn, công ty không có cách đối xử phù hợp, hãy xin ý kiến của Hiệp hội thực tập kỹ năng quốc tế (OTIT). Công việc của thực tập sinh trước và sau khi sinh con Nếu thực tập sinh mang thai, công ty phải đối xử như sau. ・ Công ty không được cho thực tập sinh đang mang thai hoặc mới sinh con mang vác vật nặng hoặc làm việc ở khu vực thải ra khí độc hại. ・ Nếu thực tập sinh đang mang thai hoặc mới sinh con muốn làm tăng ca, làm việc vào ngày nghỉ, làm ca đêm thì công ty không thể cho phép thực tập sinh làm những việc đó. ・ Công ty phải cho phép thực tập sinh đang mang thai hoặc mới sinh con có thời gian đi khám ở bệnh viện v.v. ※ Nếu công ty, nghiệp đoàn vi phạm nghiêm trọng các quy định này, công ty đó sẽ không thể tuyển dụng thực tập sinh trong 5 năm và nghiệp đoàn sẽ không thể thực hiện các công việc liên quan đến đào tạo thực tập kỹ năng trong 5 năm. 2. Cổng thông tin tư vấn cho người nước ngoài về việc mang thai và sinh con Nếu bạn có thai ngoài ý muốn và lo lắng về việc liệu bạn có thể tiếp tục làm việc hoặc ở lại Nhật hay không, hãy liên lạc với các cơ quan chính phủ, tổ chức hỗ trợ tư nhân v.v để nhận được hỗ trợ. ・ Bạn có thể tham khảo ý kiến của Hiệp hội giao lưu quốc tế tại các địa phương về các thủ tục và các hỗ trợ khác nhau liên quan đến việc mang thai, sinh con và chăm con. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Cổng thông tin tư vấn tại các tỉnh thành của Nhật Bản ・ Nếu nghiệp đoàn không hỗ trợ bạn trong các vấn đề như tạm dừng thực tập kỹ năng, tiếp tục quay lại thực tập sau khi nghỉ, về nước để sinh con và quay lại Nhật sau khi sinh v.v., bạn hãy xin tư vấn từ Hiệp hội thực tập kỹ năng quốc tế (OTIT). ・ Khi tạm dừng thực tập kỹ năng, bạn sẽ thay đổi kế hoạch thực tập, làm mới tư cách lưu trú (đổi thẻ lưu trú). Thông thường, nghiệp đoàn sẽ làm các thủ tục này. Nếu nghiệp đoàn của bạn không hỗ trợ bạn, hãy xin tư vấn từ OTIT. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Cổng tư vấn bằng tiếng mẹ đẻ của OTIT ・ Nếu bạn không thể tự mình giải quyết vấn đề bằng cách tham khảo ý kiến của Cục kiểm tra tiêu chuẩn lao động hoặc OTIT, hãy tham khảo ý kiến của các tổ chức hỗ trợ tư nhân đã có nhiều thành tích trong việc tư vấn cho người lao động. Hãy tham khảo bài viết dưới đây. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Các tổ chức tư vấn dành cho người Việt|KOKORO 3. Những hỗ trợ từ Chính phủ Nhật Bản dành cho người đang mang thai Sổ tay theo dõi sức khoẻ bà mẹ và trẻ em Người Nhật và người nước ngoài đang sinh sống ở Nhật khi mang thai sẽ nhận được những hỗ trợ sau từ Chính phủ Nhật Bản. Sổ tay theo dõi sức khoẻ bà mẹ và trẻ em Khi bạn biết mình có thai, hãy lấy sổ tay theo dõi sức khỏe bà mẹ và trẻ em (Boshi Techo) tại cơ quan hành chính của nơi bạn sống. Khi nhận được sổ tay theo dõi sức khỏe bà mẹ và trẻ em, bạn sẽ nhận được các thông tin về các hỗ trợ và nhận được liên lạc từ cơ quan hành chính trong quá trình mang thai. Khám sức khỏe thai phụ Nếu bạn có thai, hãy thường xuyên đi “khám sức khỏe thai phụ” tại bệnh viện hoặc phòng khám. Bạn không thể sử dụng bảo hiểm y tế để khám thai. Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng “Phiếu khám sức khỏe” mà bạn nhận được cùng với sổ tay theo dõi sức khỏe bà mẹ và trẻ em, bạn có thể được hỗ trợ một phần chi phí khám thai. 4. Nghỉ sinh con và chăm con Chúng tôi sẽ giới thiệu chế độ nghỉ sinh con dành những người đang làm việc tại Nhật Bản, bao gồm cả người lao động nước ngoài. Thực tập sinh kỹ năng cũng có thể tiếp tục thực tập sau thời gian nghỉ. Nghỉ trước và sau sinh (Nghỉ thai sản) ・ Nhật Bản có chế độ “nghỉ trước và sau khi sinh (nghỉ thai sản)” và người lao động nước ngoài cũng có thể sử dụng chế độ này. Điều này được quy định trong Luật tiêu chuẩn lao động. ・ Nghỉ trước khi sinh: Bạn có thể nghỉ tối đa 6 tuần (14 tuần đối với cặp song sinh trở lên) trước ngày dự kiến sinh. Vì vậy hãy nộp đơn xin nghỉ cho công ty. Nếu việc sinh con diễn ra sau ngày dự kiến sinh, thời gian nghỉ sẽ được gia hạn tương ứng. ・ Nghỉ sau khi sinh: Theo luật, bạn không được làm việc trong vòng 8 tuần sau khi sinh con. Tuy nhiên, sau khi đã quá 6 tuần sau khi sinh, nếu bạn có nguyện vọng đi làm, bạn có thể làm những công việc mà bác sĩ cho phép. Nghỉ chăm con ・ Sau khi kết thúc thời gian nghỉ thai sản, bạn có thể “nghỉ chăm con” đến trước ngày sinh nhật 1 tuổi của con. Tuy nhiên, điều này áp dụng cho đối tượng là “người có hợp đồng lao động có thể kéo dài tới ngày con tròn 18 tháng tuổi”. Vì vậy, nếu bạn là thực tập sinh, hãy chú ý tới thời gian thực tập còn lại. ・ Nếu không thể đăng ký cho con đi học ở nhà trẻ, bạn có thể nghỉ đến trước ngày sinh nhật 2 tuổi của con. 5. Các khoản phụ cấp và trợ cấp liên quan đến việc sinh con và chăm con Trợ cấp 1 lần khi sinh con và chăm con Khi sinh con, những người tham gia Bảo hiểm y tế hoặc Bảo hiểm y tế quốc dân có thể nhận được “Trợ cấp 1 lần khi sinh con và chăm con”. Thực tập sinh kỹ năng và người có kỹ năng đặc định cũng tham gia bảo hiểm nên có thể nhận được khoản tiền này. ・ Khoản tiền trợ cấp 1 lần khi sinh con và chăm con: 500.000 yên cho mỗi trẻ sơ sinh (cũng có trường hợp ngoại lệ là 488.000 yên). Trong trường hợp sinh đôi v.v., số tiền trợ cấp được nhân lên tương ứng với số trẻ sơ sinh. ・ Ngay cả khi bạn về nước và sinh con, bạn vẫn có thể nhận được trợ cấp 1 lần khi sinh con và chăm con của Nhật Bản. Tuy nhiên, trong thời gian nghỉ, bạn cần tiếp tục tham gia bảo hiểm y tế. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Cách thanh toán Trợ cấp 1 lần khi sinh con và chăm con, v.v. | Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản ※ Bạn sẽ tự chi trả tiền vé máy bay về Việt Nam và quay lại Nhật Bản. ※ Nếu bạn sinh con ở Nhật, hầu hết khoản trợ cấp 1 lần khi sinh con và chăm con sẽ được dùng để trả tiền viện phí v.v.. Nếu bạn sinh con ở Việt Nam thì có thể chi phí sẽ rẻ hơn. Trợ cấp thai sản Nếu người đang tham gia bảo hiểm y tế nghỉ việc để sinh con và không nhận lương trong thời gian đó thì hiệp hội bảo hiểm y tế mà nơi làm việc tham gia v.v. sẽ chi trả “trợ cấp thai sản”. Tiền trợ cấp nghỉ chăm con Nếu bạn nghỉ việc để nuôi con dưới 1 tuổi, bạn sẽ nhận được “tiền trợ cấp nghỉ chăm con” từ bảo hiểm thất nghiệp. Công ty của bạn sẽ đăng ký xin trợ cấp từ Hello Work. ※ Hãy đọc bài viết dưới đây để biết thông tin về khoản tiền, thời hạn cấp tiền, cách thức đăng ký, v.v. của từng khoản trợ cấp. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Hệ thống hỗ trợ, phụ cấp và trợ cấp cho việc sinh con và chăm sóc trẻ em|KOKORO Miễn đóng bảo hiểm y tế và bảo hiểm hưu trí ・ Nhân viên công ty, thực tập sinh, người có kỹ năng đặc định v.v. không cần đóng tiền “bảo hiểm y tế”, “bảo hiểm hưu trí” trong thời gian nghỉ thai sản và nghỉ chăm con. Công ty sẽ giúp bạn làm thủ tục miễn đóng tiền. ・ Du học sinh được miễn đóng tiền “bảo hiểm y tế quốc dân” trong 4 tháng trước và sau khi sinh (6 tháng đối với cặp song sinh v.v.). Bạn hãy làm thủ tục ở cơ quan hành chính địa phương. 6. Quá trình thực tập kỹ năng có thể tạm dừng và tiếp tục sau khi sinh con Nếu thực tập sinh có thai, họ có thể nghỉ phép, tạm dừng việc thực tập và tiếp tục làm việc sau khi sinh con. Tạm dừng và tiếp tục thực tập kỹ năng Trong thời gian nghỉ thai sản hoặc nghỉ chăm con, việc thực tập kỹ năng có thể tạm dừng và tiếp tục lại sau khi thời gian nghỉ kết thúc. Công ty hoặc nghiệp đoàn sẽ làm thủ tục này. Ví dụ: Nếu bạn còn 15 tháng thực tập kỹ năng và bạn bắt đầu nghỉ thai sản, nghỉ chăm con từ thời điểm đó thì sau khi nghỉ phép, bạn có thể tiếp tục thực tập ở công ty cũ 15 tháng. Hãy gia hạn thời gian lưu trú ở Cục xuất nhập cảnh trước khi về nước Khi bạn trở về Việt Nam để sinh con và quay lại Nhật Bản sau khi sinh, thời gian lưu trú tại Nhật Bản của bạn có thể đã kết thúc trước khi bạn quay trở lại. Trong trường hợp đó, để lấy được tư cách lưu trú khi ở Việt Nam, bạn sẽ mất nhiều chi phí và phải làm các thủ tục phức tạp. Vì vậy, bạn nên gia hạn tư cách lưu trú (visa) tại Cục quản lý xuất nhập cảnh trước khi trở về Việt Nam để thời gian lưu trú của bạn được duy trì khi bạn quay lại Nhật Bản sau khi sinh con. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Ví dụ thực tế về 2 người Việt đã gia hạn visa trước khi về nước sinh con|KOKORO 7. Tổng kết Trong bài viết này, chúng tôi đã giới thiệu những quy định liên quan đến việc có thai khi đang làm việc tại Nhật Bản. Luật pháp Nhật Bản nghiêm cấm sa thải hoặc đối xử bất công với người lao động vì lý do mang thai hoặc sinh con. Việc ép buộc người lao động nghỉ việc hoặc về nước vì lý do mang thai là bất hợp pháp. Nếu bạn bị sa thải hoặc phải về nước vì lý do mang thai, hãy xin ý kiến của Cục quản lý tiêu chuẩn lao động hoặc OTIT. Việc bắt bạn phải ký đơn xin nghỉ việc, v.v. dù bạn thực sự không muốn cũng là vi phạm pháp luật. Thực tập sinh kỹ năng có thể nghỉ sinh con, chăm con, tạm dừng thực tập kỹ năng và tiếp tục thực tập sau khi nghỉ phép. Thời gian nghỉ sinh con, chăm con không tính vào thời gian thực tập. Khi con bạn chào đời, bạn sẽ nhận được khoản trợ cấp 1 lần là 500.000 yên.
-
〈Tổng hợp bài viết〉Trước khi chọn công ty phái cử hãy biết trước những thông tin này!
Chúng tôi đã tổng hợp những thông tin cần thiết và không thể thiếu để các bạn đang muốn đi thực tập ở Nhật cũng như gia đình của các bạn tham khảo. Tuỳ vào từng công ty phái cử, chi phí phải bỏ ra có thể khác nhau tới vài nghìn đô la. Không những thế, dù đã trả nhiều tiền cho công ty phái cử thì cũng có rất nhiều người nhận mức lương ở Nhật rất thấp. Vì vậy, chúng tôi sẽ gửi đến các bạn những thông tin thiết yếu để có thể đi Nhật với khoản chi phí hợp lý và có cuộc sống thực tập đầy ý nghĩa. Q1. Trong quá trình thực tập kỹ năng có thể tiết kiệm được bao nhiêu? Đầu tiên, số tiền mà bạn có thể tiết kiệm được trong 3 năm thực tập kỹ năng là khoảng bao nhiêu? ・ Tiền lương tại Nhật mỗi tháng và các chi phí sinh hoạt khoảng bao nhiêu? ・ Trong 3 năm, có thể gửi về Việt Nam bao nhiêu tiền? Để trả lời những câu hỏi trên, một tờ báo của Nhật đã thu thập thông tin từ rất nhiều thực tập sinh kỹ năng người Việt. Số đặc biệt: Thực tập sinh thực sự tiết kiệm được bao nhiêu tiền? Q2. Có thể hoàn toàn yên tâm với công ty phái cử do người quen giới thiệu!? ・ Đừng chỉ tin vào sự giới thiệu từ người quen, với việc tự mình tìm công ty phái cử, bạn có thể tiết kiệm được vài nghìn đô la chi phí phải trả cho công ty phái cử! ・ Tuỳ từng công ty phái cử mà nội dung học tiếng Nhật, những hỗ trợ sau khi sang Nhật sẽ có sự khác biệt lớn. Có rất nhiều công ty tốt mà chi phí lại thấp, ngược lại, cũng có nhiều công ty chi phí cao mà chất lượng không tốt! Để lựa chọn công ty phái cử cần phải có bí quyết. Báo KOKORO – Tờ báo nhận được sự hỗ trợ của Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam đã tổng hợp cách tìm công ty phái cử ở Việt Nam. Số đặc biệt: Cách lựa chọn công ty phái cử_01 Q3. Tuỳ từng công ty mà chi phí phái cử khác nhau đến thế sao!? ・ Tuỳ từng công ty phái cử mà chi phí khác nhau tới vài nghìn đô la. Công ty phái cử có chi phí thấp nhất khoảng bao nhiêu? Công ty phái cử có chi phí cao nhất khoảng bao nhiêu? ・ Có rất nhiều trường hợp “Đã trả rất nhiều tiền cho công ty phái cử nhưng mức lương ở Nhật lại thấp”, ngược lại, “Đã trả ít tiền cho công ty phái cử nhưng lương ở Nhật lại cao hơn mức trung bình”. ・ Vậy thì, các công ty phái cử có chi phí khác nhau như vậy là vì sao? Câu trả lời cho những câu hỏi và hiện tượng trên nằm trong bài viết này. Số đặc biệt: Phí trả cho công ty phái cử khác nhau đến mức nào Văn hoá Nhật Bản Cuối cùng, các bạn hãy thoả sức tìm hiểu sự khác nhau trong văn hoá Việt Nam và Nhật Bản nhé. Chủ đề lần này là: ・ Lau đũa trong quán ăn là kỳ lạ?・ Người Nhật thường không gọi điện cho bố mẹ?・ Người Nhật ghét cho mượn điện thoại? Việt Nam OK – Nhật Bản DAME_18 Tổng kết ・ Với việc tự mình tìm công ty phái cử, bạn có thể tiết kiệm được vài nghìn đô la chi phí phải trả cho công ty phái cử. ・ Tuỳ vào từng công ty phái cử mà nội dung học tiếng Nhật, những hỗ trợ sau khi sang Nhật có sự khác biệt lớn. ・ Có rất nhiều công ty phái cử tốt mà chi phí lại thấp, cũng có công ty phái cử chi phí cao song chất lượng không tốt! ・ Có rất nhiều trường hợp “Đã trả rất nhiều tiền cho công ty phái cử nhưng mức lương ở Nhật lại thấp”. Lần này, chúng tôi đã giới thiệu các bài viết liên quan đến những thông tin nêu trên. KOKORO là trang web nhận được hỗ trợ của Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam. Các bạn hãy tìm hiểu thông tin trong các bài viết của KOKORO và tự mình tìm công ty phái cử nhé.
Xếp hạng bài viết phổ biến
-
Lớp học tiếng Nhật online miễn phí 17028 views
-
Không được ăn ốc bắt ở ruộng lúa 15512 views
-
“Đúng giờ” ở Nhật là như thế nào? 13002 views
Platinum Sponsor
Bronze Sponsors
- Global HR Strategy
- Trường Nhật Ngữ EHLE
Đơn vị hỗ trợ
- Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam
- Trung tâm Giao lưu Văn hoá Nhật Bản tại Việt Nam
- Văn phòng JNTO Hà Nội
- Liên đoàn kinh tế vùng Kansai
- Hội Việt Nam (JAVN)
- Hội hỗ trợ Tomoiki Việt Nhật
- Hiệp hội phát triển giao lưu nguồn nhân lực quốc tế
Đơn vị hợp tác
Tổ chức hỗ trợ du học sinh
Nhật Bản (JASSO)
Mạng lưới luật sư cho lao động người nước ngoài